Nhận
xét về bài Diễn Văn của Tổng Thống Obama tại Việt Nam
Bài
Diễn Văn của Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama (TT Obama) đọc tại Trung Tâm Hội
Nghị Quốc Gia (Hà Nội, Việt Nam) ngày
24/05/2016 được đăng cùng với bản dịch Việt ngữ trên Web Site Ɖại sứ quan Mỹ tại
Hà Nội.
Thoạt đầu, tôi cho bài Diễn văn đó là do bà Elizabeth Phu
gợi ý, một nữ cố vấn cho TT Obama về các vấn đề Giám
đốc phụ trách các vấn đề Đông Nam Á và châu Đại dương của Nhà Trắng và là thành
viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ viết, nhưng sau đó tôi mới biết
đó là do phần lớn những gợi ý của Peter Zinoman, một Giáo sư trường Ɖại học Berkeley,
Ca USA đang dạy môn Lịch sử cùng môn Nghiên cứu Nam Á - Đông
Nam Á. Peter Zinoman có người vợ Việt Nam là Nguyễn Nguyệt Cầm. Xem xét các Notes* sau đȃy mới thấy sự yếu kém trong hiểu biết giòng lịch sử Việt Nam của Zinoman. Note* là note của Hoàng Hoa, Trưởng Ban Biên Tập SaigonFilms và Blog Quan Ɖiểm Việt Nam được in nghiêng. Bài này được đăng tải trên Blog Quan Ɖiểm Việt Nam
Sau đȃy là một số nét chính trong bài Diễn Văn
của TT Obama 24/05/2016 và Notes*:
Nhưng giống như cây tre,
tinh thần bất khuất của người Việt Nam đã được đúc kết trong áng thơ của Lý Thường
Kiệt – “Sông núi nước Nam vua Nam ở. Rành rành định phận ở sách trời”.
Note*: Trích dẫn này thực tế không phù hợp một sự
so sánh giữa Việt Cộng và vua Nhà Lý. Việt Cộng không chính nghῖa, nhưng Nhà Lý
có chính nghῖa. Lý Thường Kiệt có quyền nói câu nói này để cổ võ lòng yêu nước
chiến đấu chống quân Tống, còn Việt cộng không thể nói được vì đó là một chế độ
không phù hợp lòng dȃn. Không nên dẫn chứng câu này vì gây sự khó hiểu lầm tưởng Việt cộng là có chính
nghῖa.
Trong Chiến tranh Thế giới
lần thứ hai, người Mỹ đã đến đây để giúp các bạn trong cuộc đấu tranh chống ngoại
xâm. Khi những chiếc máy bay Hoa Kỳ bị bắn rơi, người Việt Nam đã cứu những
viên phi công gặp nạn.
Note*: Trong Thế Chiến Thứ 2 (1939-1945,) người Mỹ đã
bí mật đến Việt Nam, và nhờ Việt Minh giúp đỡ trong những công tác bí mật chống
Nhật; thí dụ, nếu những máy bay Mỹ khi bay oanh tạc Nhật Bản đã
lâm nạn và rơi hạ cánh trong vùng Việt Minh chiếm đóng hoặc phá hoại đường xe lửa.
Toán OSS Deer Team đã chỉ ở chiến khu Việt Minh trong 2 tháng thì quân Nhật đã
đầu hàng, sau đó toán OSS Deer Team này đã trở về Mỹ, không nghe
nói gì về máy bay Mỹ bị bắn rơi mà chỉ có Deer
Team bí mật nhảy dù xuống chiến khu Việt Minh thôi.
Ở tượng đài liệt sỹ của
các bạn cách đây không xa, và trên bàn thờ của các gia đình ở khắp nơi trong cả
nước, các bạn đang tưởng nhớ tới khoảng ba triệu người Việt Nam, cả những người
lính và dân thường, ở cả hai phía, đã ngã xuống. Trên bức tường tưởng niệm ở
Washington, chúng ta có thể chạm vào tên của 58.315 người Mỹ đã hy sinh tính mạng
của họ trong cuộc chiến. Ở cả hai nước, những cựu binh và gia đình của những
người đã ngã xuống vẫn đau đáu đi tìm những người bạn và những người thân đã mất.
Đúng như ở Mỹ, chúng tôi đã được học, ngay cả khi chúng ta bất đồng về một cuộc
chiến, chúng ta cũng phải luôn tôn vinh những người đã đứng trong quân ngũ và mở
rộng vòng tay đón họ trở về với lòng kính trọng mà họ xứng đáng được hưởng,
chúng ta có thể cùng bên nhau ngày hôm nay, cả người Việt lẫn người Mỹ và cùng
thừa nhận những nỗi đau và hy sinh của cả hai phía.
Note*: Sự hoà giãi không nên là một cái nhìn đơn phương. “Ở tượng đài liệt sỹ
của các bạn cách đây không xa,” là chỉ nói về các chiến binh Việt cộng, nhưng
TT Obama cần phải hiểu về sự hy sinh to lớn mà dân quan cán chính Việt Nam Cộng
Hoà đã hy sinh cho lý tưởng chống cộng sản, sự hy sinh cao cả của họ cho một sự
thật, công lý và sát cánh bên quân đội đồng minh Mỹ. Nếu nhìn vào sự thật thì
TT Obama chỉ nên nói về sự chết chóc của người cộng sản Việt Nam, chứ không thể
đặt sự hy sinh của các cán binh Việt Cộng so sánh với sự hy sinh của quân đội Mỹ.
Nếu nói hai phía, TT Obama cần phải nói về sự toàn diện của cuộc chiến bao gồm
cả sự hy sinh của quȃn dân cán chính Việt Nam Cộng Hoà nữa.
Chính sự năng động như vậy
đã đem lại những bước tiến thực sự trong cuộc sống của người dân. Ở đây, ở Việt
Nam, các bạn đã giảm mạnh tỷ lệ nghèo đói cùng cực, nâng mức thu nhập của các hộ
gia đình và giúp hàng triệu người vươn lên trở thành tầng lớp trung lưu ngày
càng lớn mạnh. Đói nghèo, bệnh tật, tỷ lệ tử vong bà mẹ và trẻ em đều giảm. Số
người có nước sạch và điện, số trẻ em trai và trẻ em gái được đến trường, tỷ lệ
biết đọc biết viết – tất cả đều tăng lên. Đó là sự tiến bộ vượt bậc. Đó là những
thành tựu mà các bạn đã có thể đạt được trong một khoảng thời gian rất ngắn.
Note*: Nếu sự thực có những thành tựu đó, thời gian
là 41 năm không gọi là ngắn được kể từ sau Việt cộng chiếm miền Nam. So sánh với Taiwan, Singapore,
Philippine và Trung cộng thì Việt Nam có thể tụt lùi 100 năm.
Cả người Việt và người Mỹ
đều có thể đồng cảm với những lời ca của nhạc sỹ Văn Cao – “Từ đây người biết
quê người; từ đây, người biết thương người”.
Note*: Sự thật không cần phải lấy lời nhạc của Văn
Cao. Hãy lấy thí dụ về tình yêu con người của nước Mỹ khi những tàu bệnh viện Mỹ
cập bến Việt Nam để cứu trợ và chưa bệnh vì mục đích nhân đạo.
Hằng năm người Việt Nam trên thế giới, mà Việt cộng gọi là “Kiều bào hải ngoại”
gởi về Việt Nam hằng tỷ đô la, đó là tình yêu đó. Việt cộng có thể lấy hằng tỷ đô
la này bỏ vào túi chúng.
Tôi nghĩ đến tất cả những
người Mỹ và người Việt Nam đã vượt qua biển cả mênh mông – trong đó có một số
người lần đầu tiên được đoàn tụ với gia đình sau nhiều thập niên – và những người
như nhạc sỹ Trịnh Công Sơn đã viết trong ca khúc của mình, đã nối vòng tay lớn
để mở tấm lòng của mình ra để thấu suốt trái tim mình và nhìn thấu tình người
trong mỗi chúng ta. (Vỗ tay).
Note*: Trịnh Công Sơn trốn quân dịch, và là nhạc sῖ
phản chiến, nghῖa là Trịnh Công Sơn không muốn cuộc chiến tranh, và dῖ nhiên không
muốn Mỹ đến Việt Nam. “Nối vòng tay lớn,” theo Trịnh Công Sơn là Nam Bắc đoàn kết,
dῖ nhiên là không muốn có quân đội Mỹ ở Việt Nam. Sau này khi Trịnh Công Sơn ở lại Việt Nam, Việt cộng cũng chẳng cần thiết gì, khen thưởng gì
cho đến khi anh ta chết vì bệnh tiểu đường.
Và trong nhiều năm tới kể
từ bây giờ, khi ngày càng có nhiều người Việt Nam và Mỹ đang học tập với nhau;
đổi mới sáng tạo và kinh doanh với nhau; cùng chung tay vì an ninh của chúng
ta, thúc đẩy nhân quyền và cùng nhau bảo vệ hành tinh của mình ... tôi hy vọng
bạn hãy nhớ lại thời điểm này và ấp ủ hy vọng từ tầm nhìn mà tôi đã đề ra ngày
hôm nay. Hay, nếu tôi có thể nói một cách khác – mượn lời của Truyện Kiều mà
các bạn đều biết "Rằng trăm năm cũng từ đây. Của tin gọi một chút này làm
ghi”. (Vỗ tay).
Note*: Thật ra, để
xây dựng một niềm tin, không cần phải lấy thơ văn trong Kiều. TT Obama có
lẽ không biết rằng Kiều là một gái ở
chốn lầu xanh, không thể so sánh niềm tin của
nước Mỹ với niềm tin của một gái trong chốn lầu xanh được. Do đó, một minh chứng bằng
truyện Kiều có thực sự thuyết phục mọi người
tin vào nước
Mỹ không?
Trong
bài Diễn văn của TT Obama có nhắc đến Thiền sư Nhất Hạnh, Nhất Hạnh là người phản
chiến trong chiến tranh Việt Nam bị chính phủ Việt Nam Cộng Hoà trục xuất không
cho về nước năm 1973.
Nói chung Peter Zinoman đã đưa ra những trích dẫn và ngụ
ý mơ hồ và gây
nhiều
hiểu lầm.
Bài Diễn Văn của TT Obama vì vậy kém ý nghῖa trong sáng và làm cho các vấn đề
nóng khác bị mờ nhạt.
Hoàng
Hoa
Trưởng
Ban Biên Tập
SaigonFilms
05/29/2016