Nguyễn Ngọc Quang

Posted on 23/09/2010 by danlambaoblog

Kính gửi Quý vị và các bạn,

Tôi mới nhận được bản tự tường trình dưới đây của anh Nguyễn Ngọc Quang – Thành viên Khối dân chủ 8406. Nội dung viết về những tai nạn xảy ra liên tục đối với anh, kể từ năm 1995 đến nay. Gần đây nhất là tai nạn diễn ra vào khoảng 19 giờ ngày 18/9/2010, có kèm hình ảnh.

Ngay sau khi biết tin, tôi đã liên lạc qua điện thoại với Quang và động viên Quang nên viết lại những sự việc này một cách đầy đủ, chính xác. Quang nói với tôi là: “Em rất ngại, vì sợ có người sẽ hiểu lầm mình là đầu cơ hoàn cảnh.”.

Tôi nói: “Em là ai thì anh biết, mọi người đều biết. Chúng ta chỉ sợ nói sai sự thật mà thôi, còn sự việc có sao mình nói vậy thì Quang không nên ngại gì hết.”

Và bản tường trình dưới đây đã ra đời, 3 ngày sau khi tai nạn mới nhất xảy ra đối với Quang. Quang viết trong tình trạng cơ thể vẫn còn đầy thương tích đau đớn.

Xin trân trọng giới thiệu cùng Quý vị và các bạn.

Kính thư.

Đỗ Nam Hải – Thành viên Khối 8406.

Sài Gòn, ngày 23/9/2010.

*

TƯỜNG TRÌNH VỀ NHỮNG TAI NẠN LIÊN TỤC XẢY RA ĐỐI VỚI TÔI.

Nguyễn Ngọc Quang – Thành viên Khối 8406.

Để xác định đúng được nguyên nhân, tôi xin được bắt đầu từ những sự việc xảy ra từ năm 1995 đến nay:

Ngày 30/04/1995, khi cuộc biểu tình chống cưỡng bách hồi hương của 1400 thuyền nhân Việt Nam xảy ra tại khu A biệt giam, trại tị nạn Sikiew Thailand. Lúc ấy, Quang nhận trách nhiệm Trưởng Ban Đại Diện Thuyền Nhân do tất cả mọi người trong khu A biệt giam tín nhiệm bầu. Lúc đó Quang cũng đủ lớn (35 tuổi) để nhận biết hậu quả của việc làm, nếu cuộc biểu tình thất bại và bị cưỡng bách hồi hương về Việt Nam. Để thực hiện Chương Trình Hành Động Toàn Diện CPA ( Comprehensive Plan of Action) của UN, thì Hiệp Ước Tam Phương ra đời (UN, Thailand and Vietnam) cho chương trình cưỡng bách hồi hương.

Ngày 12/09/1996 Quang bị cưỡng bách về Việt Nam trong tình trạng tự mổ bụng phản đối và bị đưa lên máy bay bằng băng ca. Khi về trại tiếp nhận Thủ Đức, Quang đã bị nhân viên An Ninh thẩm vấn và bị đá vào vết mổ bụng. Sau 3 ngày, Quang được đưa về Định Quán, Đồng Nai và phải ngày nào cũng phải lên CA huyện trình diện đúng 8 giờ sáng, tuần nào cũng phải lên CA tỉnh trình diện đúng 8 giờ sáng, ngày thứ Ba hàng tuần.

Sau một tháng, Quang không đi trình diện nữa thì CA huyện xuống bắt Quang lên và Quang
trả lời thẳng là Quang không trình diện ở bất cứ nơi đâu nữa, vì trong Hiệp Ước Tam Phương không có điều kiện bắt buộc này. Thời gian này, đại diện của UNHCR còn đóng văn phòng tại đường Hoàng Văn Thụ – Sài Gòn, cho nên công an Việt Nam đã lơ đi để tránh tiếng. Sau khi văn phòng UNHCR tại Sài Gòn rút (Quang không nhớ rõ ngày nào), và từ đó Quang bị mời liên tục lên phòng PA 36, Công an thành phố Hồ Chí Minh. Từ tháng 2/1998 đến khoảng tháng 3/2006, Quang giữ được hơn 150 bản photocopy Giấy mời, Giấy triệu tập của công an và bị tịch thu sạch vào đêm 03/09/2006, khi công an lục soát nhà Quang (lúc đó Q đã bị bắt tại Huế). Trong thời gian này Quang đã kết hôn với Trang và về thuê nhà tại 2273A/30, Phạm Thế Hiển, phường 6, quận 8, Sài Gòn vào khoảng tháng 2/1998.

Dù nhiều lần công an mời lên hăm dọa có, thuyết phục có, dụ dỗ có,… nhưng vẫn không lay chuyển được Quang. Lần đầu tiên Quang bị tông xe vào ngày 23/03/1999 – sau khi bé Thảo ra đời 7 ngày, tại vòng xoay Hàng Xanh, trên đường đi làm về. Ngay thời điểm cao điểm đông người, tất cả mọi phương tiện đều di chuyển không quá 5 km/h, thì không lý gì công an giao thong đứng đầy ra đó mà không bắt được kẻ gây tai nạn! Vụ tai nạn ấy rất nghiêm trọng: Quang bị gãy chân trái, xương chày gãy chỗ gần đầu gối; xương mác gãy chỗ gần mắt cá. Tay trái và đùi phải bị thương nặng, đồng thời ngực bị chấn thương thổ huyết nhiều lần.

Quang phải nằm viện 3 tháng. 8 tháng sau mới lên Trung Tâm Chấn Thương Chỉnh Hình cắt bột. Khi cắt bột xong thì Quang  bị đi khập khiễng (hai chân lệch nhau 27 mm). Do đó, theo lời khuyên của một số bạn bè, Quang chấp nhận vào viện lại một lần nữa và phải chịu đập sống (không thuốc mê, thuốc tê) cho gãy chân lại để kéo cho hoàn chỉnh. Tổng cộng là phải mất 14 tháng Quang mới có thể tập đi. Trong thời gian này, hai vợ chồng và bé Thảo sống chủ yếu nhờ vào sự đùm bọc của anh em thân hữu hồi hương ở Sài Gòn.

Khoảng sau Tết âm lịch, tháng 2/2003, tại cầu Chà Và bên đầu quận 8, Quang bị một người tông xe cho văng vào gầm xe tải, đoạn gần vòng xoay trước chợ Xóm Củi. May sao Quang bị văng vào thành xe tải và bật trở lại taluy đường. May mắn sao, Quang chỉ bị gãy 1/3 chiếc răng cửa và chảy một tí máu miệng sơ sơ. Đặc biệt, người đụng Quang bị lạc tay lái va vào ngay bờ bùng binh chợ Xóm Củi và bật ra, bị chính chiếc xe tải đó cán chết. Sau khi dân chúng ra lục lọi giấy tờ để báo cảnh sát và thân nhân thì mới biết nghề nghiệp của người tử nạn là công an nhân dân. Quang lẳng lặng bỏ đi theo lời khuyên một số bà con, vì sợ dính vào phiền phức. Cứ để cho tài xế xe tải và bà con ở đó liệu (lúc đó, Quang nghĩ là tai nạn không phải do cài đặt sẵn, vì không thấy đồng đội của người công an bị nạn. Nhưng sau này, gặp gỡ một số bạn bè thì họ cho là có sắp xếp và người đồng đội đi kèm có thể đã không dám lộ diện.

Sau khi Phạm Bá Hải về Việt Nam đợt đầu (tháng 02/2006), một nhóm anh em gặp nhau nhiều lần và Bạch Đằng Giang Foundation ra đời. Lúc ấy đã làm xong website www.bachdanggiang.org. Hơn tuần sau, Phạm Bá Hải qua trở lại Ấn Độ thì ở Việt Nam Quang lại gặp nạn: ngày 26/05/2006, tại khu công nghiệp Mỹ Xuân A. Lúc ấy đang thi công ở độ cao khoảng 30m tại nhà máy sản xuất kiếng (Quang quên tên rồi, vì tên Nhật khó nhớ, chỉ còn nhớ nơi nhà máy tọa lạc, do sau này có trở lại đôi lần).

Ngay lúc Quang ngồi xuống cởi dây an toàn ra và hút thuốc, Quang bị xô rớt xuống. Lúc ấy, Q túm áo thằng xô lôi nó theo. Kết quả: Quang bị vướng vào 4 thanh sắt Ф 20 nên bị treo lại ở độ cao khoảng hơn 10 mét, hoàn toàn không bị chấn thương. Người xô bị chấn thương nặng vì do khi bị vướng bộ áo quần bảo hộ, Quang bị tréo tay nên giữ anh ta không được, do vậy anh ta bị rớt xuống, tuy nhiên cũng đã giảm được vận tốc nên không nguy hại đến tính mạng.

Sau đó, giám đốc bộ phận thi công của tổng công ty xây dựng COTECO Trần Quốc Tuấn mời Quang vào và hỏi là Quang có biết Khối 8406 không? (lúc đó Khối 8406 đã ra đời). Quang nói là có biết thì ông Tuấn nói: “Thôi, anh thu xếp về đi, sau này anh sẽ rõ, vì người xô anh không phải là công nhân ở đây”. Sau đó, nghe lời khuyên của ông Tuấn nên Quang khăn gói quả mướp về Sài Gòn. Sau khoảng 3-4 ngày gì đó, Quang đến văn phòng công ty COTECO phía Nam ở đường Đặng Văn Ngữ gặp ông Tuấn để nhận số tiền lương còn lại.

Quang ra tù sau 3 năm bị giam giữ (9/2006 – 9/2009), công an Việt Nam biết rằng không thể quản chế nổi Quang tại Sài Gòn, nên đã dùng thủ đoạn hèn hạ là không cho con Quang học và áp lực với chủ nhà đuổi Quang. Ngày 13/11/2009, cách nhà Quang khoảng 500m, tại Định Quán – Đồng Nai, họ tông xe cảnh cáo. Quang biết là chúng chỉ cảnh cáo thôi, vì đụng nhẹ và xe bị xô nghiêng vào cột điện. Sau đó trừng mắt nhìn nhau rồi bỏ đi, hai bên không ai việc gì. Sau đó gần tết, Quang còn bị cảnh cáo thêm một lần bằng cách ủi vào xe Quang. Vì Quang bỏ qua nên không nhớ ngày.

Ngày 05 Tết, Quang lên Dalat thăm bên vợ. Ngày 06 Tết Canh Dần  (nhằm ngày 19/02/2010), sau khi trở lại Đơn Dương (nhà ông bà ngoại của hai cháu) thì khoảng gần 5 giờ chiều, khi mặt trời còn, Quang bị chúng tông thẳng từ sau tới rất mạnh bằng chiếc xe Bonus, không biển số. Địa điểm gây tai nạn là lúc xuống đèo Pren qua khỏi thác Alanta có một cái vực rất sâu phía phải. Kết quả: Quang bị hất rớt xuống vực. Nhưng thật may mắn, ngay lúc đó thì Trời đưa tay ra cứu. Cách cứu của Trời: Ông đã trồng sẵn một rừng dây leo dày đặc ở chỗ đó để hứng, nên Quang bị treo tòng teng trên đám dây leo đó. Ngay lập tức, những người đi chơi Tết Dalat bu thật đông vào và tìm dây thừng cho thanh niên đu xuống kéo Quang lên. Kết quả: toàn thân bầm tím, hai chân và tay phải đen như mực tàu và sưng vù lên, ngón giữa bàn tay trái bị rách toạc nhưng chỉ toàn bị thương phần mềm, không hề hấn gì xương và sọ. Đúng là phép lạ.

Khoảng 19 giờ ngày 18/09/2010. Quang dời nhà đi được khoảng 1,5 km bằng một chiếc xe máy 50 phân khối (vì chiếc xe Wave α của Quang đã bị công an cướp hôm 14/03/2010 rồi). Quang có chở theo con trai là Nguyễn Quang Tuấn (sinh ngày 22/08/2003). Quang bị hai xe máy gây tai nạn. Xe đi ngang với, ép Quang về bên phải đường, Quang thắng lại và lách về bên trái rồi thắng gần đứng lại thì bị đạp mạnh té xuống lề trái của đường. Chiếc xe sau tăng tốc cán ngang qua đầu Quang, nhưng do nón bảo hiểm quá tốt (chiếc nón do em Nam ở Phạm Thế Hiển tặng làm kỷ niệm, khi Quang bị công an cưỡng bách về Đồng Nai). Xe của chúng leo qua chiếc nón và lần lược đập hai bánh xe vào bên phải mặt Quang.

Thằng ép Quang té, nó quay xe lại húc vào sườn phải của Quang. Lại một phép lạ nữa được ơn trên thị hiện ở đây là không hiểu sao mà cháu Quang Tuấn nhảy thoát khỏi xe và không hề trầy xước. Cháu đã cực kỳ bình tĩnh: cháu chạy tránh xa khoảng 10m và la rất to cầu cứu những gia đình gần đó. Nhờ vậy, được họ trợ giúp kịp thời nên chúng bỏ chạy. Khi sự việc xảy ra vào khoảng gần 8 giờ tối. Vì Quang bị luôn cả hai mắt nên không thấy được mấy người và biển số xe cố ý gây tai nạn. Hỏi Quang Tuấn thì cháu nói chỉ thấy hai xe chứ không biết bao nhiêu người. Ngay tức thì, cháu Tuấn đọc số điện thoại của mẹ cho mọi người để mọi người thông báo giúp. Sau khi xử lý xong các việc, cháu mới đến ôm Quang khóc và hoảng sợ thật sự.

Quang không hiểu nổi vì sao một thằng bé mới có 7 tuổi đầu mà sao lại bình tĩnh đến thế trước một sự việc quá lớn so với cháu. Khoảng 10 phút sau, vợ Quang và thêm hai người bạn cùng xóm đến hiện trường. Và công an cũng kéo đến rất đông. Vợ Quang nói: “ không giải quyết gì nữa hêt, người gây tai nạn thì đã cao chạy xa bay rồi, không cần tường trình gì cả, cháu thì nhỏ mà ảnh thì bị mù cả hai mắt không thấy gì thì tường trình cái gì?”. Công an đề nghị đưa lên bệnh viện, nhưng vợ Quang nói biết cách cứu chữa và chịu hoàn toàn trách nhiệm. Thế là công an đành phải ra đi, vì dân chúng lúc đó rất đông. Sau đó hai người bạn chở Quang đến chụp X quang tại một phòng khám tư quen biết ngay xã Phú Lợi – cây số 115, cách nhà Quang 8 Km.

Quang không dám vào bệnh viện, vì đã từng biết Đức Ông Đào Đức Điềm bị giết ở khách sạn
tại Huế như thế nào. Mộ ngài hiện chôn ở Giáo Xứ Lạc Lâm – Đơn Dương – Lâm Đồng. Kết quả: phần đầu hoàn toàn không bị gì cả; xương sườn không bị gãy cái nào.

Hơn hai ngày nay nhờ Trang sắc lá tre cho uống thêm với thuốc tây nên máu bầm ở trong ngực có lẽ cũng đã hết vì đã ói ra máu được 8 lần trong hơn hai ngày.

Định Quán – Đồng Nai, ngày 21/09/2010

Người viết tường trình:

Nguyễn Ngọc Quang.

Công an đánh chết người dẫn đến biểu tình

SEPTEMBER 22, 2010

http://anhbasg.multiply.com/journal/item/2815/2815

(New York) - Tổ chức Theo dõi Nhân quyền vừa ra tuyên bố trong ngày hôm nay rằng chính quyền Việt Nam cần nhanh chóng mở các cuộc điều tra kỹ lưỡng và minh bạch về hàng loạt ca tử vong do công an sử dụng vũ lực chết người gây nên, và xử lý những cán bộ có trách nhiệm trong việc này.Tổ chức Theo dõi Nhân quyền ghi nhận được 19 trường hợp bạo hành của công an, dẫn đến cái chết của 15 người, do báo chí thuộc quản lý nhà nước đưa tin trong 12 tháng vừa qua. Theo Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, chính phủ Việt Nam cần công khai thừa nhận vấn đề này và ban hành luật quy định rõ hành vi lạm quyền của công an ở mọi cấp bậc đều là phạm pháp, đồng thời khẳng định rõ bất kỳ cán bộ công an nào bị phát hiện vi phạm đều phải chịu kỷ luật, và truy tố hình sự nếu cần thiết.

"Tình trạng công an bạo hành tại mọi miền ở Việt Nam được ghi nhận ở mức độ đáng báo động, làm gia tăng mối quan ngại sâu sắc rằng những vụ việc bạo hành lạm quyền lan rộng và có tính hệ thống," Ông Robertson, phó Giám đốc phụ trách châu Á của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền phát biểu.

Trong một số vụ việc, nạn nhân tử vong do bị đánh trong khi đang bị công an hoặc dân phòng giam giữ. Một số trường hợp khác, nạn nhân chết ở chỗ đông người do công an sử dụng bạo lực được ghi nhận là quá mức cần thiết. Nhiều cái chết như thế đã gây nên những cuộc biểu tình phản đối của dân chúng khắp Việt Nam trong năm vừa qua.

Những ca tử vong trong khi bị công an giam giữ hoặc chết dưới tay của công an được ghi nhận ở nhiều tỉnh thành, từ khu vực miền núi phía Bắc như Bắc Giang và Thái Nguyên, đến các thành phố lớn như Hà Nội và Đà Nẵng, tới Quảng Nam ở ven biển miền Trung, hay Gia Lai ở vùng cao nguyên hẻo lánh, cho tới các tỉnh Hậu Giang và Bình Phước ở miền Nam.

Trong nhiều trường hợp, nạn nhân tử vong tại nơi giam giữ bị bắt vì những vi phạm nhỏ. Ví dụ, ngày 30 tháng Sáu năm 2010, Vũ Văn Hiền ở Thái Nguyên chết trong đồn công an sau khi bị bắt vì xô xát với mẹ mình. Kết quả pháp y cho thấy nạn nhân tử vong vì xuất huyết não, đa chấn thương, vỡ xương hàm và gãy xương sườn. Ba tuần sau đó, vào ngày 23 tháng Bảy, cuộc biểu tình đông người nổ ra ở Bắc Giang sau cái chết của Nguyễn Văn Khương, 21 tuổi. Anh Khương chết chỉ vài giờ sau khi bị công an bắt vì tội đi xe máy không đội mũ bảo hiểm.

Tin tức về những vụ việc này trên báo chí địa phương rất thất thường, làm gia tăng mối quan ngại vốn có về sự kiểm soát của chính quyền đối với báo chí ở Việt Nam. Trong một số trường hợp, tin tức đăng tải trên báo chí đã châm ngòi cho các cuộc điều tra về sự bạo hành của công an từng bị bưng bít trước đó. Ví dụ, loạt bài đăng tải trên tờ Gia Đình và Xã Hội trong tháng Hai đã khiến Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Hải Dương yêu cầu điều tra làm rõ về cái chết tại nơi giam giữ đầy nghi vấn của Đặng Trung Trịnh vào ngày 28 tháng 11 năm 2009, mà trước đó hồ sơ công an đã khép lại với kết luận "chết do bệnh lý".

Mặt khác, một số vụ việc then chốt khác lại hầu như không được đề cập tới trên báo chí địa phương, ví dụ như cái chết của Nguyễn Thành Năm ở Giáo xứ Cồn Dầu, thành phố Đà Nẵng. Sau khi đưa một đám tang ở Cồn Dầu ngày 4 tháng Năm tới một nghĩa địa nằm trên khu đất tranh chấp vì chính quyền có kế hoạch mở dự án phát triển, ông Năm bị công an gọi lên làm việc, thẩm vấn và đánh đập nhiều lần. Ngày 2 tháng Bảy, trong khi bị dân phòng tạm giữ, ông Năm bị đánh trầm trọng và bị trói ngoài ruộng. Ông chết tại nhà vì chấn thương vào ngay ngày hôm sau, mồng 3 tháng Bảy.

Những người dân địa phương do Đài Á Châu Tự Do tiếp xúc qua điện thoại cho biết rằng họ sợ nói về vụ việc này, nhất là về nguyên nhân cái chết của ông Năm. Chính quyền chối bỏ trách nhiệm của bên công an, và tuyên bố rằng ông Năm chết do đột quỵ. Gia đình ông đã phản bác giải thích của chính quyền, kể cả khi anh trai ông Năm ra điều trần trước Quốc hội Hoa kỳ vào ngày 18 tháng Tám.

"Thay vì bịt miệng báo chí hoặc chỉ cho phép phóng viên đăng bài sau khi được bật đèn xanh, chính quyền Việt Nam nên lùi lại và cho phép báo chí tiến hành phóng sự điều tra về các vấn đề như thế này," Ông Robertson tuyên bố. "Báo chí độc lập có khả năng đưa ra ánh sáng những vụ việc lạm quyền mà công an và chính quyền địa phương muốn ỉm đi."

Trong cả 19 vụ việc về công an bạo hành được ghi nhận kể từ tháng Chín năm 2009, chưa có báo cáo nào cho thấy công an bị tòa kết án vì hành vi của mình. Đa số các trường hợp, cấp trên của họ đưa ra các hình thức kỷ luật nhẹ, như yêu cầu cán bộ vi phạm phải xin lỗi gia đình nạn nhân, buộc thuyên chuyển đơn vị, hoặc viết kiểm điểm về sự vụ để cấp trên xem xét. Trong một vài trường hợp, việc cá nhân cán bộ công an gây bạo hành bị buộc tạm thôi việc, và/hoặc bị tạm giữ để điều tra, như vụ việc ở Bắc Giang, có vẻ nhằm đối phó với sức ép từ các cuộc biểu tình của người dân phản đối công an bạo hành, và thông tin trên các trang mạng độc lập lột tả hành vi vi phạm qua lời kể từ các nhân chứng, ảnh chụp, video và các bài viết trên blog.

"Phần nhiều trong số các vụ việc nhức nhối này không còn trong vòng bí mật nữa, và vấn đề còn lại là quyết tâm điều tra của các Bộ, ngành trong chính phủ và Quốc hội Việt Nam," Ông Robertson kết luận. "Chừng nào mà công an chưa nhận được thông điệp từ mọi cấp chính quyền rằng họ sẽ bị truy cứu và trừng phạt, có rất ít đối trọng để ngăn họ không tiếp diễn các hành vi lạm quyền, bạo hành kiểu này, kể cả đánh người đến chết."

Phụ Lục

Thông tin về các vụ việc bạo hành của công an tổng hợp từ báo chí Việt Nam

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền tìm hiểu chủ yếu căn cứ trên tin, bài về các vụ việc lạm quyền của công an được đăng tải trên phương tiện truyền thông do nhà nước Việt Nam quản lý, bao gồm cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản, quân đội, công an, Tòa án tối cao, Thanh tra Nhà nước Việt Nam, cùng báo chí và các trang tin trên mạng được đăng ký chính thức tại Việt Nam và vận hành dưới sự kiểm soát của chính quyền, ví dụ nhưNhà Báo & Công Luận, Gia Đình & Xã Hội, Vietnam Net, Pháp Luật Việt Nam, Pháp Luật TP HCM, Đời Sống & Pháp Luật, Dân Trí, Lao Động, Người Lao Động, Đại Đoàn Kết, Tuổi Trẻ, Tiền Phong, Nông Nghiệp, Dân Việt, Đất Việt và VN Express. Các nguồn báo chí bên ngoài Việt Nam, bao gồm chuyên mục tiếng Việt của đài BBC, Đài Á Châu Tự Do, Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ và các trang mạng cũng như blog tiếng Việt cũng được tham khảo, tuy với mức độ hạn chế hơn.

* Ngày 9 tháng 9 năm 2010: Trần Ngọc Đường, 52 tuổi, chết trong khi bị công an tạm giữ tại trụ sở Ủy ban Nhân dân xã Thanh Bình, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai chỉ trong vài giờ sau khi khi bị bắt vì cãi cọ với hàng xóm. Công an thông báo với gia đình nạn nhân rằng ông treo cổ tự tử. Vợ nạn nhân không tin nguyên nhân dẫn đến cái chết của chồng bà là do tự tử. Bà cho biết ông Dương bị phát hiện chết trong tư thế ngồi, với sợi thắt lưng da cuốn quanh cổ nhưng không có vết hằn trên cổ. Được biết vụ việc đang trong quá trình điều tra.

Nguồn:

• Giáng Hương, "Một người đàn ông treo cổ trong trụ sở UBND xã", Bee.net.vn, ngày 13 tháng Chín năm 2010.
• Vĩnh Minh, "Một người đàn ông chết tại UBND xã", Viet Nam Net, ngày 13 tháng Chín năm 2010.

* Ngày 8 tháng 8 năm 2010: Trần Duy Hải, 32 tuổi, chết trong khi bị công an giam giữ ở tỉnh Hậu Giang, sau khi bị bắt một hôm trước do tình nghi cướp giật sợi dây chuyền vàng của một phụ nữ. Ngày 12 tháng Tám, giám đốc công an tỉnh Hậu Giang tuyên bố rằng giám định pháp y kết luận Hải chết vì treo cổ tự tử. Chỉ vài tiếng đồng hồ sau khi chết, thi thể nạn nhân được hỏa táng, khiến không thể điều tra gì thêm nữa. Trên báo chí không có thông tin gì về việc nhà chức trách phản ứng ra sao đối với khiếu nại của gia đình nạn nhân đã được chuyển đến công an tỉnh và Viện Kiểm sát.

Nguồn:

• Quốc Huy, "Hậu Giang: một người dân chết tại trụ sở công an" Dân Việt, ngày 11 tháng Tám năm 2010.
• Quốc Huy, "Vụ công dân chết ở trụ sở công an: Viện kiểm sát sẽ vào cuộc", Dân Việt, ngày 12 tháng Tám năm 2010.
• Quốc Huy, "Gia đình nạn nhân chết ở trụ sở công an khiếu nại"; Dân Việt, ngày 13 tháng Tám năm 2010.
• V.D, "Trần Duy Hải chết trong Trại tạm giam do treo cổ tự sát", Công An Nhân Dân, ngày 16 tháng Tám năm 2010.

* Ngày 6 tháng Tám năm 2010: Hoàng Thị Trà, 20 tuổi, bị cảnh sát giao thông mặc thường phục bắn bị thương ở tỉnh Thái Nguyên khi ngồi sau xe máy của bạn trai. Hai cảnh sát mặc thường phục đi chung xe gắn máy đuổi theo đôi trai gái không đội mũ bảo hiểm, và bắn Trà vào đùi sau khi xe mô-tô của họ bị đổ nghiêng. Trà phải qua 1 cuộc phẫu thuật kéo dài năm tiếng đồng hồ để lấy viên đạn ra. Trước phản ứng lan rộng của công chúng, vào ngày 11 tháng Tám, giới chức công an tuyên bố đình chỉ công tác ba tháng một thiếu úy công an, một trong hai người liên quan đến vụ nổ súng, để điều tra tiếp. Phó giám đốc công an tỉnh, Đại tá Nguyễn Như Tuấn, phát biểu với báo Nông Nghiệp: "Sự việc này người dân đã biết, có nhiều người chứng kiến nên không thể lấp liếm, giấu diếm".

Nguồn:

• Khắc Nguyễn, "Đi chơi với bạn trai bị bắn thủng đùi", VN Express, ngày 8 tháng Tám năm 2010.
• Nhóm PV, "Thông tin mới vụ "uẩn khúc nữ sinh ở Thái Nguyên bị bắn", Pháp Luật Việt Nam, ngày 10 tháng Tám năm 2010.
• Thái Uyên & Minh Đức, "Bị bắn do không chấp hành hiệu lệnh CSGT?", Thanh Niên, ngày 11 tháng Tám năm 2010.
• "Vụ nữ sinh bị bắn: Chưa cần thiết phải nổ súng: Cả 2 chiến sỹ CA nổ súng đều có quan hệ ruột thịt với những cán bộ ngành CA Thái Nguyên", Nông Nghiệp, ngày 12 tháng Tám năm 2010.

* Ngày 30 tháng Bảy năm 2010: Sau khi Nguyễn Văn Trung, 46 tuổi, có vụ cãi nhau nhỏ trong nhà hàng với một công an cấp xã ở tỉnh Bình Thuận, cán bộ này liền gọi dân phòng, lực lượng an ninh tình nguyện thuộc quản lý của UBND phường và thường phối hợp với công an địa phương. Bốn thành viên tổ dân phòng đến và dùng dùi cui đánh Trung nhiều lần vào đầu và cổ đến khi Trung ngất đi. Sau đó, nhóm dân phòng này dùng xe gắn máy chở ông Trung về trụ sở công an, và còng tay ông lại. Công an "vừa văng tục vừa đấm đá vào người ông" làm ông "nhổ ra máu", theo tin của Pháp Luật TP HCM. Sau khi gia đình ông Trung đến trụ sở công an và hô hoán ầm ĩ, công an mới để cho họ đưa ông đi cấp cứu tại bệnh viện địa phương. Ông Trung bị sưng nề khắp lưng, bụng, một bên mắt thâm tím, và nhiều vết rách trên đầu phải khâu nhiều mũi. Báo Pháp Luật TP HCM đưa tin rằng vào ngày 1 tháng Tám, trưởng và phó công an xã đến thăm ông Trung tại bệnh viện. Họ gây sức ép để vợ ông không nộp đơn khiếu nại về vụ việc, hứa sẽ thanh toán viện phí và ngỏ ý sẽ buộc các công an viên vi phạm phải có lời xin lỗi.

Nguồn:

• Nguyễn Phú Nhuận, "Bị đánh ngất xỉu vì nhắc chuyện lót tay", Pháp Luật TP HCM, ngày 5 tháng Tám năm 2010.
• "Bình Thuận: bị công an đánh trọng thương", Đại Đoàn Kết, ngày 6 tháng Tám năm 2010.

* Ngày 23 tháng Bảy, 2010: Nguyễn Văn Khương, 21 tuổi, bị đánh chết trong khi bị công an huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang tạm giam vì vi phạm giao thông. Sau cuộc biểu tình khổng lồ ở Bắc Giang, một cán bộ công an đã bị bắt vì tội "làm chết người trong khi thi hành công vụ" theo điều 97 Bộ luật hình sự. Ba cán bộ công an khác bị tạm đình chỉ công tác để điều tra, nhưng không có tin tức gì thêm về diễn tiến của cuộc điều tra này trên các phương tiện truyền thông.

Nguồn:

• "Bắc Giang thông tin về vụ gây rối ở trụ sở UB tỉnh", Lao Động, ngày 27 tháng Bảy năm 2010.
• "Bắt giam thiếu úy công an đánh chết người tại Bắc Giang", Lao Động, ngày 6 tháng Tám năm 2010.
• "Khởi tố Thiếu úy làm chết người", Công an Nhân dân, ngày 6 tháng Tám năm 2010.
• Hà Linh, "Vụ công dân chết tại trụ sở Công an huyện Tân Yên (Bắc Giang): Bắt tạm giam một thiếu úy công an (10/8/2010)", Đại Đoàn Kết, ngày 10 tháng Tám năm 2010.

* Ngày 21 tháng Bảy năm 2010: Công an xã La Phù, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội - trong đó có phó trưởng công an xã, chặn xe tải của Nguyễn Phú Sơn, lôi anh ra khỏi xe và dùng dùi cui điện đánh vào đầu và người anh tới tấp. Báo Pháp Luật & Xã Hội đưa tin người cha của Sơn đến đồn công an và thấy con mình "mặt mày bầm tím, tay bị còng vào thành ghế". Phó công an xã tuyên bố với ông, "Tôi là người đang thi hành nhiệm vụ nên có quyền đánh con ông. Tôi thách ông đi kiện. Ông muốn đi đâu kiện thì cứ việc..." Sơn phải nhập viện ngay hôm sau, theo Nhà Báo & Công Luận, và hồ sơ bệnh án ghi anh "bị chấn thương toàn thân bầm tím, nhất là vùng hạ sườn, chấn thương nặng vùng đầu, ngực." Sau đó, phó công an xã, người đã tham gia trong vụ đánh người này, được yêu cầu báo cáo sự việc với cấp trên. Không có thông tin gì về việc liệu các bước điều tra khác có được tiến hành hay không.

Nguồn:

• Vũ Anh Minh, "Hà Nội: Cần sớm làm rõ một vụ người dân bị đánh tại xã La Phù", Nhà báo & Công luận, ngày 30 tháng Bảy năm 2010.
• Nhật Minh, "Tôi có quyền đánh người (!?)", Pháp luật & Xã hội, ngày 1 tháng Tám năm 2010.

* Ngày 3 tháng Bảy năm 2010: Nguyễn Thành Năm, 43 tuổi, chết sau khi bị công an và dân phòng đánh ở Đà Nẵng. Theo bản tin của Thông Tấn Xã Việt Nam và các cơ quan truyền thông chính thức của nhà nước, Ủy ban Tôn giáo Đà Nẵng và nhà cầm quyền tỉnh phủ nhận rằng các tin tức về việc ông Năm bị lực lượng an ninh đánh đến chết là "hoàn toàn bịa đặt", đồng thời tuyên bố rằng ông chết tại nhà do bị đột quỵ. Năm là thành viên nhóm trợ tang trong một đám tang gây nhiều bức xúc vào ngày mồng bốn tháng Năm ở nghĩa trang giáo xứ Cồn Dầu nằm trên vùng đất bị chính quyền quy hoạch sử dụng làm khu vực phát triển kinh tế. Trong đám tang, công an sử dụng gậy và dùi cui điện để đánh những người đưa đám, và bắt giữ hơn 60 người, theo lời kể của những người tham dự trả lời phỏng vấn của Đài Á Châu Tự Do. Hầu hết những người bị bắt đều được thả sau đó. Vào giữa tháng Năm, sáu người trong số những người từng bị bắt giữ đã bị khởi tố về tội chống người thi hành công vụ và gây rối trật tự công cộng. Do từng bị công an đánh thẳng tay trong hai lần bị gọi lên đồn để thẩm vấn, Nguyễn Thành Năm đi trốn khi bị gọi một lần nữa vào ngày 2 tháng Bảy. Đêm hôm đó, ông đã bị dân phòng địa phương bắt, trói và dẫn ra một ruộng lúa gần đó. Khi vợ ông tới nơi, bà thấy ông vẫn bị trói, người đầy máu và bùn đất. Ông chết tại nhà do bị chấn thương. Cho đến nay, không hề có thông tin gì về việc điều tra vụ việc gây chết người này.

Nguồn:

• J.B. Nguyễn Hữu Vinh, "Cồn Dầu ký sự - Kỳ IV - Cái chết của anh Toma Nguyễn Thành Nam" -  băng ghi hình cuộc phỏng vấn vợ anh Nguyễn Thành Năm, Nữ Vương Công Lý, ngày 22 tháng Tám năm 2010.
• "Phủ nhận lời cáo buộc của Nghị sĩ Hoa kỳ về việc đánh người ở Việt Nam," Thông Tấn Xã Việt Nam, ngày 20 tháng Tám năm 2010.
• "Công an tấn công xe tang, cướp quan tài ở Cồn Dầu", RFA, ngày 4 tháng Năm năm 2010.
• Việt Long, "Công an Việt Nam khởi tố sáu giáo dân Cồn Dầu", RFA, ngày 18 tháng Năm năm 2010.
• Mặc Lâm, "Vợ một giáo dân Cồn Dầu kể về tình cảnh của chồng ở trong tù", RFA, ngày 5 tháng Chín năm 2010.
• Gia Minh, "Đại diện Đại sứ quán Mỹ đến Cồn Dầu tìm hiểu cái chết của giáo dân", RFA, ngày 6 tháng Chín năm 2010.

* Ngày 30 tháng Sáu năm 2010: Vũ Văn Hiền, 40 tuổi, chết hai ngày sau khi bị bắt và tạm giữ tại trụ sở công an huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Báo Pháp Luật đưa tin khi công an đưa ông Hiền đến bệnh viện huyện ngày 29 tháng Sáu, ông đang trong tình trạng hôn mê và bị đa chấn thương. Em vợ nạn nhân kể với báo Pháp Luật rằng  "Tại Bệnh viện huyện Đại Từ, tôi thấy anh Hiền bất tỉnh, miệng đầy máu, chân tay bầm tím, trầy xước." Giám định pháp y cho thấy ông bị vỡ xương hàm, rạn xương sọ, phổi tụ máu, gãy bốn xương sườn và xương cẳng tay. Tại thời điểm được chuyển lên bệnh viện tỉnh, ông Hiền đã có lúc ngừng thở và bác sỹ kết luận đã chết. Trong khi bên công an tuyên bố rằng ông Hiền có biểu hiện "loạn thần kinh" và đâm đầu vào tường hai lần tại nơi giam giữ, báo Pháp Luật, trong số ra ngày 26 tháng Bảy đưa tin, "điều tra của PLVN online cho thấy, nhiều khả năng anh Hiền đã bị đánh chết." Báo Lao Động, sau khi ghi lại kết quả pháp y và kiểm tra hồ sơ bệnh án của ông Hiền tại bệnh viện, đã kết luận trong một bài báo ra ngày 13 tháng Tám rằng "Với những thương tích như trên, có thể khẳng định rằng Vũ Văn Hiền đã bị đánh chết." Cho tới cuối tháng Chín, không có thông tin nào cho biết liệu có công an viên nào phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về cái chết này.

Nguồn:

• Thiên Minh, "Một công dân tử vong sau khi rời trụ sở công an", Pháp Luật Việt Nam, ngày 26 tháng Sáu năm 2010.
• Chí Tùng & Thu Huyền, "Ba con vịt nuốt một mạng người", Lao Động, ngày 13 tháng Tám năm 2010.

* Ngày 7 tháng Sáu năm 2010: Đến hiện trường sau khi nhận được tin báo về một vụ đột nhập tư gia, hai công an đã đánh chết Nguyễn Phú Trung, 41 tuổi, ở làng Thủy Xuân Tiên, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Theo tin, bài của VN Express và VTC News, các cán bộ công an cùng với hai thường dân đã đánh ông Trung bằng dùi cui điện, khóa số 8 và gậy gỗ, sau đó vứt nạn nhân bên lề đường, nơi dân làng phát hiện thấy vào ngày hôm sau. Một tháng sau đó, bốn người, trong đó có hai cán bộ công an từng tham gia vào vụ đánh người, bị bắt và khởi tố điều tra.

Nguồn:

• Trọng Hiếu, "Hai công an viên tham gia đánh chết người", VN Media, ngày 8 tháng Bảy năm 2010.
• Nam Anh, "Hai công an bị điều tra về nghi án đánh chết người", VN Express, ngày 10 tháng Bảy năm 2010.
• Uy Vũ, "Nghi án phó công an xã đánh chết người rồi vứt ra đường", VTC News, ngày 10 tháng Bảy năm 2010.

* Ngày 25 tháng Năm năm 2010: Một cán bộ công an nổ súng bắn chết  Lê Xuân Dũng, 12 tuổi, bắn bị thương Lê Hữu Nam, 43 tuổi, dẫn đến cái chết của nạn nhân 5 ngày sau đó, và Lê Thị Thanh, 37 tuổi, trong một cuộc biểu tình đòi đất ở Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa, theo tin tức từ báo chí Việt Nam, đài BBC và Đài Á Châu Tự Do. Một ngày sau khi xảy ra vụ việc, trang mạng chính thức của Thanh Tranhà nước có đăng tải một bài báo về vụ việc này, nhưng bài báo sau đó đã bị gỡ bỏ. Ngày 28 tháng Năm, chính quyền tỉnh Thanh Hóa tuyên bố một công an viên bị bắt và bị truy tố về tội "làm chết người trong khi thi hành công vụ", đồng thời sẽ tiến hành điều tra hình sự về hành vi phạm pháp của những người biểu tình.

Nguồn:

• Văn Thanh "Thanh Hóa: Súng nổ, 3 người chết và bị thương", Thanh Tra, ngày 25 tháng Năm năm 2010; và Văn Thanh, "Thông tin tiếp về vụ nổ súng, 3 người chết và bị thương ở Thanh Hóa - Người nổ súng gây cái chết oan nghiệt cho cháu Dung là công an", Thanh Tra, ngày 26 tháng Năm năm 2010 (Cả hai bài trên trang mạng của Thanh Tra, do HRW truy cập ngày 31 tháng Năm năm 2010 đều bị gỡ xuống từ tháng Sáu).
• Triệu Long, "Súng nổ ở KTT Nghi Sơn: 3 người chết và bị thương", Nông Nghiệp Việt Nam, ngày 27 tháng Năm năm 2010.
• Hoàng Lâm, "Khởi tố, bắt tạm giam người nổ súng", Tiền Phong, ngày 29 tháng Năm năm 2010.
• "Vụ công an nổ súng ở Nghi Sơn: nạn nhân thứ hai đã chết", Pháp Luật TP HCM, ngày 31 tháng Năm năm 2010.

* Ngày 7 tháng Năm năm 2010: Võ Văn Khánh, 29 tuổi, chết khi bị tạm giữ tại trụ sở công an huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, theo tin của báo chí Việt Nam và BBC. Trong một đợt kiểm tra giao thông thường kỳ trước đó mấy ngày, công an đã thu giữ chiếc xe gắn máy của Khánh vì không mang đủ giấy tờ. Ngày 7 tháng Năm, Khánh đến đồn công an để lấy lại xe. Cùng ngày hôm đó, công an gọi đến gia đình báo tin Khánh chết, và tuyên bố rằng anh đã treo cổ bằng sợi dây giày sau khi bị tạm giam vì tình nghi ăn trộm. Gia đình nạn nhân không chấp nhận kết luận pháp y và cho rằng cái chết của Khánh là do công an đánh, với lập luận rằng khi thi thể được trả về, gia đình phát hiện thấy có xương sườn bị gãy, mặt bị trầy xước, có vết bầm tím ở ngực và mạng sườn, trên người có vết giày. Giám định pháp y của chính quyền tỉnh Quảng Nam và của Đà Nẵng kết luận rằng nguyên nhân cái chết là do tự tử, rằng những vết bầm là do những nỗ lực cấp cứu, còn xương sườn bị gãy trong khi mổ pháp y. Theo một bài báo ngày 9 tháng Năm trên tờ Người Lao Động, công an nói rằng các chấn thương trên cơ thể Khánh là do các biện pháp cấp cứu thực hiện trong nỗ lực cứu sống nạn nhân. Gia đình Khánh phủ nhận lời giải thích của chính quyền và từ chối kết quả giám định pháp y. Hơn bốn tháng sau, vẫn không có tin tức gì về việc bất kỳ một cán bộ công an nào phải chịu trách nhiệm, hoặc bị điều tra về cái chết của Khánh.

Nguồn:

• Q. Châu, "Một người chết khi bị tạm giam", Người Lao Động, ngày 9 tháng Năm năm 2010.
• Q. Châu "Gia đình nạn nhân yêu cầu giám định lại tử thi", Người Lao Động, ngày 9 tháng Năm năm 2010.
• Q. Châu, "Vụ chết khi tạm giam: Công an đưa 10 triệu cho gia đình nạn nhân", Người Lao Động, ngày 10 tháng Năm năm 2010.
• H. Tạo & H. Sơn, "Kết quả giám định vụ treo cổ tự tử tại CA huyện không thay đổi", Đất Việt, ngày 21 tháng Năm năm 2010.

* Ngày 24 tháng Tư năm 2010: Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu triệu Phạm Tuấn Hưng, 37 tuổi, để thẩm vấn vì tình nghi ăn cắp một máy điện thoại di động. Tại đồn, công an "lấy còng treo tay anh lên cửa sổ và dùng gậy đánh nhiều lần làm anh ngất xỉu", theo tin của báo Pháp Luật. Khoảng 2 giờ sáng, công an thả Hưng ra. "Về nhà với tinh thần hoảng loạn và cơ thể bầm tím, anh Hưng nằm liệt giường, không ăn uống được," cũng theo tin của Pháp Luật. Khi thấy tình trạng Hưng - vốn có chứng động kinh - không cải thiện, và vẫn bị chảy máu từ mũi và miệng, đồng thời bị nhiều cơn ác mộng và lên cơn động kinh, anh được đưa đi bệnh viện ở Đồng Nai. Báo Lao Động đưa tin, khi nhập viện, anh có "dấu hiệu chấn thương phần đầu và nhiều chấn thương phần mềm khác, tinh thần hoảng hốt suy sụp." Cán bộ xã đã xin lỗi gia đình nạn nhân và chi trả một phần viện phí. Chính quyền huyện tuyên bố rằng những cán bộ công an tham gia đánh đập nạn nhân sẽ bị "xử lý theo quy định", theo tin đã đưa của báo Người Lao Động. Tới nay, chưa có thêm tin tức gì mới về vụ việc này trên báo chí.

Nguồn:

• Sơn Khê & Minh Hiếu, "Một người tâm thần bị đánh nằm liệt giường", Pháp Luật TP HCM, ngày 1 tháng Sáu năm 2010.
• "Công an xã đánh dân phải nhập viện vì nghi trộm điện thoại", Lao Động, ngày 12 tháng Năm năm 2010.
• "Sẽ xử lý theo quy định", Người Lao Động online, ngày 10 tháng Bảy năm 2010.

* Ngày 24 tháng Tư năm 2010: Một cảnh sát giao thông và một công an xã ở tỉnh Khánh Hò

đăng bởi anhbasaigon tới Anhbasaigon vào ngày 9/24/2010 05:16:00 SA

Một nhà báo bị phóng hỏa tử vong

Ông Hoàng Hùng làm việc tại báo Người Lao động

Nhà báo Hoàng Hùng của tờ Người Lao động TP HCM đã tử vong sau khi bị kẻ lạ phóng hỏa đốt cháy lúc nửa đêm.

http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2011/01/110130_journalist_death.shtml
Được biết ông Hùng qua đời hôm thứ Bảy 29/01 vì bỏng nặng. Ông đã được cấp cứu từ hôm 19/01, khi kẻ lạ đột nhập lúc gia đình ngủ say đã tạt cồn đốt cháy giường ngủ của ông trong nhà tại Tân An, Long An.
Các đồng nghiệp nói rằng gần đây ông Hùng viết nhiều bài chống tiêu cực nên đã bị trả thù.
Các bác sỹ cho hay ông bị bỏng tới 50% diện tích da.
Cơ quan công an đã khởi tố vụ án giết người và đang tiến hành điều tra tìm hung thủ.
Nhà báo Lê Hoàng Hùng (sinh năm 1960), bút danh Trần Hải Nguyên, đã có thâm niên 30 năm làm báo. Ông công tác tại báo Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu trước khi chuyển sang làm cho tờ Pháp luật TP Hồ Chí Minh, và từ tháng 5/2002 là báo Người Lao Động với vị trí phóng viên thường trú tại Long An.
Mới đây, ông Hoàng Hùng có loạt bài phóng sự về nạn cờ bạc vùng biên giới và những sai phạm của quản lý thị trường.
Hiện chưa rõ có phải các bài viết đó là nguyên nhân gây ra cái chết của ông hay không và thủ phạm là ai.
Ông Hùng có vợ và hai con gái.
Đang có kêu gọi nhà chức trách có biện pháp bảo vệ tính mạng và an toàn cho các phóng viên tác nghiệp trong những lĩnh vực nhiều chủ đề nhạy cảm.

Biểu tình sang ngày thứ bảy ở Ai Cập

Hiện xe tăng được điều ra đường phố Cairo để ngăn ngừa biểu tình

Cảnh sát Ai Cập đã trở lại giữ vị trị trong một số nơi tại Cairo mà họ bỏ đi thứ Sáu tuần trước trong làn sóng biểu tình chống chính phủ. Bộ Nội vụ Ai Cập nói họ ra lệnh cho các nhân viên cảnh sát hợp tác với quân đội.

http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2011/01/110131_egypt_tensions_build_up.shtml
Tình hình hiện chưa rõ ràng, với cảnh trực thăng của quân đội bay trên bầu trời và người dân dưới mặt đất tiếp tục tụ họp, bất chấp lệnh giới nghiêm.
Có vẻ như người biểu tình muốn tăng sức ép lên chính quyền của Tổng thống Hosni Mubarak để ông phải từ chức nhưng cũng chưa rõ điều này có xảy đến hay không.
Hàng chục nghìn người vẫn tụ tập ở trung tâm thủ đô Cairo trong đợt biểu tình chống chính phủ đã sang đến ngày thứ bảy.
Họ cũng kêu gọi tổng đình công để tăng sức ép buộc Tổng thống Hosni Mubarak, 82 tuổi, phải ra đi.
Trước đó, phát biểu trước đám đông trên quảng trường Giải Phóng, nhân vật từng được giải Nobel Hòa bình, ông Mohamed ElBaradei kêu gọi người biểu tình kiên nhẫn và nói "thay đổi đang đến".

Trong những lần trước hồi năm 1977 và 1985, quân đội đã không chịu nổ súng vào dân chúng.

Ahdaf Soueif

Ông ElBaradei được các nhóm đối lập yêu cầu đại diện điều đình với nhà chức trách về việc thành lập một chính phủ liên hiệp quốc gia.
Tuy nhiên, có vẻ như ông ElBaradei không thu hút được sự chú ý của toàn thể đám đông, trong có nhiều phe nhóm.
Hiện dư luận đang chú ý đến thái độ của quân đội.
'Con em nhân dân'
Trước đó, Tổng thống Hosni Mubarak đã gặp gỡ các chỉ huy quân đội trong chuyến thăm một doanh trại. Còn nhà văn Ai Cập, Ahdaf Soueif, thì tin rằng quân đội vẫn đứng về phía nhân dân.
Là người tham gia biểu tình, bà nói điều nhìn thấy trước mặt là "quân đội và người dân hợp tác và giữ quan hệ".

"Quân đội, những binh lính cũng là con em của nhân dân chúng tôi, và là một phần của xã hội Ai Cập."
Có vẻ người Mỹ đã khẩn cấp cảnh báo Tổng thống Mubarak không để xảy ra thêm các vụ giết người nữa nhưng chưa rõ liệu ông ta có thể tồn tại trước tiếng nói của phe đối lập trên đường phố hay không.
Chưa kể việc chuyển giao quyền lực nếu xảy ra thì cũng chưa rõ sẽ theo hình thức nào.
Ông Mubarak có vẻ còn cương quyết không chịu đào thoát như Tổng thống Ben Ali của Tunisia đã làm, và người Mỹ cũng không muốn thấy như thế.
Các khoảng trống quyền lực sẽ tạo ra các nguy hiểm rất lớn thực sự.
Từ quan điểm của Hoa Kỳ, kịch bản tốt nhất có thể diễn ra sẽ là một kết cục hòa bình cho các cuộc biểu tình, ông Mubarak nghỉ hưu trong khi một phần nào đó (ít nhất) của hệ thống quyền lực mà ông ta đã tạo ra, hy vọng sẽ giảm đi tệ tham nhũng.
Theo đánh giá của phóng viên kỳ cựu John Simpson được BBC cử đến thành phố Alexandria chứng kiến biểu tình tại Ai Cập thì đường phố nước này đang tăng sức ép lên ông Mubarak.
Tuy nhiên, theo John Simpson, hiện còn nhiều yếu tố khác nữa chưa đoán trước được, như thái độ của bản thân những người biểu tình.
Hoa Kỳ qua lời ngoại trưởng Hillary Clinton và sau đó là Tổng thống Barack Obama nói rằng tốt nhất là Ai Cập có cuộc chuyển giao quyền lực "trong trật tự".
Thế nhưng câu hỏi là liệu đường phố Cairo và các thành phố khác có muốn chỉ cho ông Mubarak ra và để lại một thể chế thân Phương Tây hay không.

Người biểu tình tại Jakarta, Indonesia ủng hộ dân chúng Ai Cập

Quân đội Ai Cập quyết không dùng vũ khí

Quân đội Ai Cập tuyên bố sẽ khôngsử dụng vũ khí chống lại người biểu tình, trong khi chính phủ nói chuẩn bị đàm phán với phe đối lập.
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2011/02/110201_egypt_military.shtml
Một thông cáo của quân đội bày tỏ lòng kính trọng với "quyền hợp pháp của người dân".
Thông cáo này được đưa ra ngay trước cuộc biểu tình rầm rộ tại Cairo hôm thứ Ba, trong khi có kêu gọi tổng đình công toàn quốc.
Biên tập viên chuyên trách Trung Đông của đài BBC, Jeremy Bowen, nói thông cáo này rất quan trọng bởi vì nó giúp xóa tan sự nghi ngại của người biểu tình.
Tân Phó tổng thống Omar Suleiman cho hay ông Mubarak đã yêu cầu ông mở đối thoại với các đảng phái chính trị để bàn về cải cách hiến pháp.
Trước đó, ông Mubarak loan báo việc cải tổ nội các nhằm ngăn chặn biểu tình, bắt đầu bằng việc thay thế Bộ trưởng Nội vụ Habib al-Adly, người vốn bị dân căm ghét.
Phe đối lập đã kêu gọi hàng triệu người xuống đường tại Cairo.
Một cuộc tuần hành tương tự cũng đang được tổ chức ở Alexandria.
Dịch vụ xe lửa ở Ai Cập ngừng hoạt động trong giờ giới nghiêm từ 1500 tới 0800 sáng hôm sau và hãng hàng không quốc gia EgyptAir tuyên bố hủy toàn bộ các chuyến bay trong và ngoài nước trong khoảng thời gian này.
Tuy nhiên hàng nghìn người biểu tình vẫn trụ lại quảng trường Tahrir, cho dù có lệnh cấm đi lại.
Truyền đơn được phân phát tới đám đông, kêu gọi quân đội đứng về phía nhân dân và không làm gì chống lại họ.
Hãng thông tấn AFP nói công ty cung cấp dịch vụ internet cuối cùng là Noor Group đã ngừng hoạt động hôm thứ Hai, khiến liên lạc với bên ngoài gián đoạn.

Áp lực nước ngoài

Trong thông cáo của mình, Phó Tổng thống Suleiman nói tổng thống sẽ đưa ra chính sách mới trong một vài ngày tới.
"Trong đó sẽ có các chủ trương rõ ràng và dứt khoát về việc thực thi các cam kết của tổng thống trong một thời hạn nhất định để khôi phục niềm tin vào nền kinh tế Ai Cập... và đối phó với các trọng tâm như khắc phục tình trạng thất nghiệp, chống đói nghèo và tham nhũng, đạt quân bình giữa tiền lương và giá cả."

Ông Suleiman cũng nói rằng bầu cử thêm sẽ được tổ chức tại các địa phương từng xảy ra gian lận trong kỳ bầu cử quốc hội tháng 11 năm ngoái, trong đó đảng của ông Mubarak giành 83% số ghế.
Thông cáo của phó tổng thống được đưa ra trong bối cảnh áp lực từ bên ngoài ngày càng nhiều.
Bộ ngoại giao Mỹ đã cử đặc phái viên tới Cairo, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Ai Cập Frank Wisner, để kêu gọi lãnh đạo nước này thay đổi chính trị.
Trước đó, ôg Mubarak đưa ra một số thay đổi quan trọng trong nội các. Ngoại trưởng Ahmed Aboul Gheit và Bộ trưởng Quốc phòng, Tướng Mohamed Hussein Tantawi - người nay giữ thêm chức phó thủ tướng - đều tại vị.
Bộ trưởng Nội vụ Adly được thay bằng một tướng quân đội, Mahmud Wagdi.
Việc thay đổi nội các cho thấy sự ra đi của nhiều nhân vật từng tiến hành tự do hóa kinh tế ở Ai Cập và việc hình thành một chính phủ nhiều thành phần quân sự.
Một số doanh nhân từng giữ các vị trí về kinh tế cũng bị thay thế.
Quan ngại về kinh tế gia tăng sau một tuần biểu tình. Giá dầu lửa hôm thứ Hai tăng lên tới 100 đôla/thùng trong khi có lo ngại rằng bất ổn sẽ còn tiếp tục.
Israel đồng ý cho Ai Cập điều thêm 800 quân tới bán đảo Sinai, lần đầu tiên kể từ khi hai nước ký hòa ước năm 1979. Số quân này sẽ bảo vệ khu nghỉ mát quan trọng trên bờ Hồng Hải, Sharm el-Sheikh.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cảnh báo nguy cơ Ai Cập sẽ lọt vào tay một tổ chức Hồi giáo như việc từng xảy ra ở Iran.
Con số người chết trong các cuộc biểu tình tới nay khoảng 100. Theo tổ chức Human Rights Watch ở Cairo, con số này có thể lên tới 174.
Nhiều nước đang tìm cách sơ tán công dân của mình trong tình trạng các sân bay quá tải và hỗn độn.

Người biểu tình Ai Cập thề tăng áp lực

John Simpson

BBC News từ Alexandria

Các cuộc biểu tình tại thành phố Alexandria - cũng giống như ở Cairo - hoàn toàn diễn ra một cách hòa bình vào ngày thứ Bảy và Chủ Nhật sau diễn biến bạo lực hôm thứ Sáu tuần trước, khi cảnh sát nổ súng, làm chết khoảng 30 người phản đối ở thành phố này.
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2011/01/110131_egypt_pressure.shtml
Hai trong số những người bị hạ sát được chôn cất vào ngày Chủ Nhật, và hàng ngàn người đã tham dự tang lễ của họ.
Có một số khác biệt ở Alexandria - với tư cách của một thành phố quy mô trung bình. Nhưng so với Cairo, nhân tố tôn giáo ở đây lại mạnh mẽ hơn rất nhiều.
Mặc dù vậy, có nhiều điểm chung giữa hai thành phố, đó là sự phẫn nộ đối với Tổng thống Hosni Mubarak có cùng mức độ như nhau.
Ở hai thành phố này, chiến thuật của ông Mubarak cũng giống nhau: quân đội được giao nhiệm vụ đối phó với người biểu tình, hơn là giao cho lực lượng cảnh sát rất bị căm ghét sau vụ nổ súng của họ vào dân hôm thứ Sáu.
Chiến thuật của quân đội dường như là để cho các cuộc biểu tình tự nguội đi, hơn là để ngăn chặn chúng bằng sức mạnh.
Cho đến nay tại Alexandria - cũng như ở Cairo và các nơi khác - hệ thống này đã vận hành, nhưng những mối nguy hiểm luôn luôn hiện diện.
Kịch bản 'tốt nhất'

Những người biểu tình phản đối cầu nguyện dưới đường phố ngay trước các xe tăng của quân đội.

Có vẻ rõ ràng rằng người Mỹ đã khẩn cấp cảnh báo Tổng thống Mubarak không để xảy ra thêm các vụ giết người nữa.
Liệu ông ta có thể tồn tại trước tiếng nói của phe đối lập trên đường phố hay không?
Ông ta có vẻ còn cương quyết không chịu đào thoát như Tổng thống Ben Ali của Tunisia đã làm, và người Mỹ cũng không muốn thấy như thế.
Các khoảng trống quyền lực sẽ tạo ra các nguy hiểm rất lớn thực sự.
Từ quan điểm của Hoa Kỳ, kịch bản tốt nhất có thể diễn ra sẽ là một kết cục hòa bình cho các cuộc biểu tình, ông Mubarak nghỉ hưu trong khi một phần nào đó (ít nhất) của hệ thống quyền lực mà ông ta đã tạo ra, hy vọng sẽ giảm đi tệ tham nhũng.
Điều này không thực dễ dàng và có thể sẽ không đáp ứng được những người biểu tình vốn lên án ông Mubarak cùng toàn bộ thể chế của ông ta và muốn hạ bệ nó.
Mặc dù vậy, có lẽ việc loại bỏ các thuộc hạ thân cận cũng như những đồng minh lâu nay của ông này sẽ giúp giải quyết được vấn đề.
Nhiều yếu tố khác nữa cũng phụ thuộc vào bản thân những người biểu tình: nếu họ tiếp tục kiên quyết - một cuộc chuyển giao dễ dàng cho đồng minh thân cận của ông Mubarak sẽ gặp nhiều khó khăn hơn.
Mặc dù vậy, nếu việc thiếu hụt hàng hóa trong các cửa hàng, trong lúc nạn cướp bóc xảy ra tràn lan và ước muốn chung trở lại cuộc sống bình thường có thể dần dần dẫn tới chấm dứt các cuộc biểu tình.
Khi đó thể chế - nếu không phải là chính ông tổng thống - có thể lại sống sót với quyền lực.
John Simpson là phóng viên kỳ cựu của BBC News, người từng có mặt tại các điểm nóng thời kỳ chuyển đổi thể chế ở Đông Âu trong thập niên 1980-90, và sau này trong đợt 'giải phóng Kabul', và gần đây là Miến Điện.

Vụ nhà báo Hoàng Hùng ở Long An bị phóng hỏa

http://www.bbc.co.uk/vietnamese/av/2011/01/110131_quang_thanh.shtml

dẫn tới tử vong là tiếng chuông báo động về tình trạng bạo hành, đe dọa tính mạng các nhà báo ở trong nước.

Đài BBC đã nói chuyện với nhà báo Trần Quang Thành, người cũng từng bị trả thù một cách dã man vì công việc của mình.
Sau vụ tạt acid, ông Thành đã phải trải qua 15 cuộc phẫu thuật và hiện bị mù một mắt và chỉ có thể thở bằng miệng.
Ông Thành đang sống tại Bratislava, Slovakia.

Tuổi trẻ Bắc Sudan xuống đường chống chính phủ

RFA 30.01.2011

http://www.rfa.org/vietnamese/internationalnews/Sudan-police-clash-with-anti-govt-protesters-01302011143724.html
Cảnh sát Bắc Sudan đụng độ với sinh viên học sinh toàn quốc xuống đường biểu tình chống chính phủ hôm chủ nhật.

Diễn ra cùng lúc với ngày công bố kết quả trưng cầu dân ý chọn độc lập của xứ miền nam Sudan và cuộc chống đối ở Ai Cập, cuộc biểu tình của tuổi trẻ bắc Sudan bùng nổ giữa lúc lực lượng an ninh có mặt đông đảo.
Hơn 40 người biểu tình bị bắt. Hiệu trưởng đại học Khartoum bị cách chức.
Tại đại học Hồi giáo Omdurman khoảng 1 ngàn người bị an ninh đàn áp khi họ biểu tình hô to khẩu hiệu chống Tổng thống Omar al- Bashir.
Người biểu tình dùng gạch đá chai lọ ném vào cảnh sát. Cảnh sát tấn công lại bằng hơi cay và dùi cui. Sinh viên thuộc đảng Nghị Hội Quốc Gia thân chính quyền theo phe cảnh sát chống biểu tình ở một số cuộc đụng độ.

Copyright © 1998-2011 Radio Free Asia. All rights reserved.

Bài học về sự thành công của cuộc cách mạng ở Tunisia (Phần 2)

Ngọc Trân, thông tín viên RFA

2011-01-30

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/Lessons-learned-from-the-success-of-tunisia-s-revolution-part2-ntran-01302011103829.html
Hơn hai mươi ba năm qua, người dân Tunisia đã bị cai trị dưới chế độ độc tài hà khắc của cựu tổng thống Ben Ali.

AFP PHOTO/FETHI BELAID

Một phụ nữ Tunisia đạp lên ảnh Tổng thống Zine El Abidine Ben Ali bị lật đổ tại Kasbah, Tunis. Ảnh chụp hôm 18/1/2011.

Dân chúng ở đất nước Bắc Phi này đã phải chịu đựng bao nhiêu áp bức, bất công và đã đến lúc không còn chịu đựng được nữa, tất cả những người dân Tunisia cùng nhau xuống đường, cất lên tiếng nói phản đối chính phủ. Và chưa đầy một tháng, họ đã làm nên cuộc cách mạng, lật đổ chế độ độc tài của cựu Tổng thống Ben Ali. Ngọc Trân trình bày tiếp.

Cuộc cách mạng không có lãnh tụ

Đây là lần đâu tiên, một cuộc cách mạng ở đất nước Ả-Rập thành công mà không có bàn tay của quân đội, hay sự nhúng tay của một đất nước nào bên ngoài, mà tất cả đều do chính người dân Tunisia làm nên. Ông Muhammad al-Asi, lãnh tụ Hồi giáo thuộc Trung tâm Hồi giáo ở Washington D.C., cho biết: “Đây là lần đầu tiên, tôi lặp lại, đây là cuộc cách mạng đầu tiên ở 22 nước Ả-Rập, từ Iraq đến Moroco. Đây là lần đầu tiên người dân tự động xuống đường bày tỏ ý nguyện của họ để lật đổ một chính phủ độc tài”.

Hai nhân viên an ninh bảo vệ chính phủ lâm thời trước cung điện chính phủ ở Tunis hôm 18/1/2011. AFP photo

Không do quân đội trong nước hay sự ủng hộ của một chính phủ nước ngoài, mà cuộc cách mạng này cũng không có sự hiện diện của một lãnh tụ nào đứng ra lãnh đạo, bởi trong suốt giai đoạn cầm quyền, do chính sách độc tài, không một lực lượng đối lập nào ở Tunisia có cơ hội tồn tại hay phát triển.

Bất kỳ tiếng nói bất đồng hay ý kiến đối lập nào cũng đều bị dập tắt từ trong trứng nước, thế nhưng không vì thế mà người dân không dám đứng lên. Ông Seifeddine Ferjani, một nhà hoạt động nhân quyền, cho biết: “Sau 23 năm bị đàn áp, sau 23 năm hủy hoại nhân phẩm của những công dân Tunisia, sau 23 năm kiểm soát mọi lĩnh vực đời sống của người dân Tunisia về mặt xã hội, chính trị, kinh tế, cuối cùng người dân Tunisia đã nổi dậy.
Phải chăng đó là bối cảnh của một cuộc đảo chính hay có nên gọi là một cuộc đảo chính nội bộ hay không, tôi nghĩ rằng không thể gọi đây là một cuộc đảo chính, vì lý do đơn giản là quân đội không có đủ sức mạnh để thực hiện một cuộc đảo chính nếu như không có sự nổi dậy của đa số người dân. Vì vậy, vấn đề là ở chỗ, người dân của chúng tôi ở Tunisia đã nổi dậy, họ đã bị bắn, họ đã bị xịt hơi cay, họ đã bị đàn áp, và có tin tức về những trường hợp bị hãm hiếp xảy ra ở Kasserine. Cho đến nay, có khoảng hơn 200 người chết. Vì vậy, đây là một cuộc tổng nổi dậy, không phải là một cuộc đảo chính mang ý nghĩa bình thường”.

Đây là lần đầu tiên người dân tự động xuống đường bày tỏ ý nguyện của họ để lật đổ một chính phủ độc tài.

Ông Muhammad al-Asi

Người dân Tunisia bị đàn áp, bị khủng bố, bị nhũng nhiễu, cùng với nạn nghèo đói, thất nghiệp, lạm phát gia tăng, và nhất là tệ nạn tham nhũng, hối lộ hoành hành, là những nguyên nhân khiến cho sự bất mãn trong dân chúng đạt đến cực điểm. Và vụ tự thiêu hôm 17 tháng 1, của Mohamed Bouazizi, một thanh niên 26 tuổi, đã trở thành giọt nước cuối cùng làm tràn ly, thổi bùng ngọn lửa bất mãn trong dân chúng.
Các cuộc biểu tình ở Tunisia đã biến thành những cuộc nổi dậy của người dân. Và như chúng ta đã biết, sau những lần liên tục xuống đường của người dân Tunisia, chưa đầy một tháng, kể từ vụ tự thiêu của Mohamed Bouazizi, vào ngày 14 tháng 1, ông Ben Ali đã cùng gia đình trốn chạy khỏi Tunisia.
Nhiều người ngạc nhiên về sự thành công của cuộc cách mạng ở Tunisia bởi không có sự lãnh đạo của quân đội hay một lực lượng đối lập ở trong cũng như ngoài nước. Cô Selma Beji, người Tunisia, hiện đang học cao học ở một trường ĐH tại Mỹ, nói với đài CNN rằng, cô rất ngạc nhiên khi các cuộc biểu tình chủ yếu bắt đầu từ các nhóm thanh niên và mạng xã hội, có thể dẫn đến một cuộc nổi dậy, lật đổ tổng thống Tunisia cầm quyền suốt 23 năm.

Mạng xã hội đóng vai trò quan trọng

Nhiều thiết bị có thể kết nối Facebook. Photo courtesy of Facebook.

Cuộc cách mạng ở Tunisia thành công phải kể đến vai trò của các mạng xã hội như Twitter, Facebook và cả WikiLeaks. Facebook và Twitter đã kết nối những người Tunisia lại với nhau, thực hiện thành công các cuộc xuống đường lớn trên cả nước.

Ông Kusai Kedri cho biết: “Về cuộc cách mạng internet, các trang web đã đóng một vai trò quan trọng, là nền tảng giúp người dân Tunisia nhận ra rằng, có các kênh thông tin khác có thể vượt qua sự kiểm soát của chính phủ. Trong 23 năm qua, Ben Ali đã cố kềm kẹp người dân Tunisian bằng cách chuyển cho họ những thông tin sai lệch, như cho các đài TV mở nhạc suốt cả ngày. Đột nhiên, người dân nhận ra rằng họ có thể liên lạc với nhau. Họ có thể sử dụng Twitter, họ có thể sử dụng Facebook, họ có thể đăng tải những đoạn video lên YouTube.

Về cuộc cách mạng internet, các trang web đã đóng một vai trò quan trọng, là nền tảng giúp người dân Tunisia nhận ra rằng, có các kênh thông tin khác có thể vượt qua sự kiểm soát của chính phủ.

Ông Kusai Kedri

Và điều này đã giúp, như là virus lan truyền, cơ bản là làm cho người dân nhận ra rằng, thực tế ở thế giới bên ngoài có nhiều điều ngoài những điều mà chế độ này, chính phủ này muốn họ biết. Tất cả điều này đã giúp và sẽ giúp dân Tunisia làm cho thế giới biết về đời sống của họ và tôi hy vọng, hôm nay những công cụ này sẽ duy trì sự tự do mà họ đã chiến đấu để giành lấy”.
Đây không phải là lần đầu tiên các nhà báo tự do đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin và hình ảnh, cũng như cộng tác với các phương tiện truyền thông chính thống để đưa tin về các cuộc biểu tình. Năm 2009, sau cuộc bầu cử tổng thống ở Iran, các trang mạng xã hội đã trở thành một trong những phương tiện quan trọng, huy động hàng trăm hàng ngàn người Iran xuống đường, chống lại kết quả bầu cử bị cho là gian lận.

Đàn áp, nhưng không thể dập tắt tiếng nói

Trở lại vấn đề Tunisia, những ngày đầu khi người dân xuống đường, chính phủ Ben Ali đã thẳng tay đàn áp với những người biểu tình, ra lệnh cho cảnh sát tấn công đám đông, cho phép cảnh sát bắn vào bất cứ người biểu tình nào không nghe theo lệnh, đóng cửa các cơ quan truyền thông và các trang web. Các blogger cũng đã bị chính phủ tấn công vào tài khoản, lấy cắp mật mã, xóa thông tin, nhằm ngăn chặn những thông tin, hình ảnh về cuộc nổi dậy của người dân ở Tunisia đến với thế giới bên ngoài.
Ông Evan Hill, một nhà báo mạng cho biết: “Có một cuộc chiến tranh mạng diễn ra giữa chính phủ Tunisia và các nhà hoạt động. Tunisia luôn kiểm duyệt các trang web tin tức và các trang mạng như Facebook. Chính phủ cũng xóa các trang Facebook mà họ cho là ảnh hưởng đến chế độ. Rất nhiều người Tunisia nói rằng, có ai đó thường xuyên truy cập vào trang Facebook và các tài khoản Gmail, đánh cắp mật khẩu của họ. Và nếu như họ nhận được mật khẩu trở lại, hầu hết các thông tin của họ đã bị xóa.

Nhưng sức mạnh của internet, sức mạnh của truyền thông đã nhân lên, cho phép chúng tôi vươn tới số lượng quần chúng vô cùng lớn.

Phóng viên Ayman Mohyeldin

Twitter hiện không gặp những vấn đề trục trặc kỹ thuật tương tự như vậy. Có nhiều người dùng internet ở Tunisia đã sử dụng phương pháp trèo tường lửa, và họ có thể lén ra ngoài, thoát khỏi các công cụ giám sát của chính phủ và họ có thể truy cập vào các trang tin tức quan trọng để nhận thông tin”.
Các nguồn thông tin, dữ liệu được cung cấp từ các blogger trên Facebook, Twitter, và video trên YouTube đã hỗ trợ rất lớn trong cuộc cách mạng ở Tunisia và các nước Arab. Các trang mạng xã hội này không chỉ chia sẻ thông tin giữa những người dân Tunisia mà còn với thế giới bên ngoài. Hình ảnh những người biểu tình đã được những người Ả Rập, cũng như các nhà lãnh đạo chính trị trong và ngoài nước quan sát và theo dõi chặt chẽ.
Ông Marc Lynch, Giám đốc Viện Nghiên cứu Trung Đông, thuộc trường ĐH George Washington, cho biết: “Một bài học khác đó là, họ muốn làm bất cứ điều gì họ có thể, để cấm không cho các phương tiện truyền thông lên tiếng, để ngăn chặn việc đưa tin về các cuộc biểu tình, để các cuộc biểu tình không thể bắt đầu gia tăng ngoài tầm kiểm soát. Tôi nghĩ rằng các nhà lãnh đạo Ả Rập vô cùng lo sợ trước những gì họ đã thấy ở Tunisia, nhưng tôi muốn nghĩ rằng phản ứng của họ sẽ thay đổi theo hướng cởi mở hơn thay vì ngược lại”.

Hiệu quả của mạng xã hội. Photo courtesy of Wikipedia.

Mối liên hệ giữa các trang mạng xã hội và các phương tiện truyền thông chính thống cũng đóng vai trò quan trọng trong các cuộc biểu tình chống chế độ độc tài ở Tunisia và các nước Ả Rập. Ông Ayman Mohyeldin, phóng viên Đài Truyền hình Al Jazeera, cho biết:

“Những gì họ muốn chúng tôi làm là thực sự liên lạc với những người bạn khác, các thân nhân ở các thành phố khác bên trong Tunisia. Nhưng sức mạnh của internet, sức mạnh của truyền thông đã nhân lên, cho phép chúng tôi vươn tới số lượng quần chúng vô cùng lớn. Cuối cùng là, nó trở thành một công cụ kết nối cho phong trào này, một công cụ kết nối cho cả nước và có lẽ cho toàn bộ khu vực trong những năm tới”.
Cuộc cách mạng ở Tunisia thành công trong việc lật đổ chế độ độc tài, đã chứng minh với thế giới rằng, mọi chế độ độc tài, đi ngược lại nguyện vọng của đa số dân chúng, sẽ bị chấm dứt khi người dân bị dồn tới đường cùng. Một khi sự chịu đựng những bất công trong xã hội của dân chúng lên tới đỉnh điểm thì chắc chắn các nhà lãnh đạo độc tài sẽ phải ra đi.

Bài học về sự thành công của cuộc cách mạng ở Tunisia (Phần 1)

Ngọc Trân, thông tín viên RFA

2011-01-29

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/Lessons-learned-from-the-success-of-tunisia-s-revolution-part1-ntran-01292011121536.html
Người dân Tunisia đã thành công trong cuộc cách mạng lật đổ chế độ độc tài của tổng thống Ben Ali, cai trị đất nước Bắc Phi hơn 23 năm qua, bằng bàn tay sắt.

AFP photo

Bộ trưởng Ngoại giao Slim Amamou tuyên thệ nhậm chức với sự bất mãn cao độ của dân chúng hôm 18/1/2011.

Câu hỏi được đặt ra là, nguyên nhân nào gây ra sự sụp đổ của chế độ Ben Ali? Tổng thống Tunisia bị lật đổ, có phải do “diễn biến hòa bình” hay các “thế lực thù địch” tạo ra? Và đâu là nguyên nhân dẫn đến sự thành công của người dân Tunisia? Mời quý vị cùng Thông tín viên Ngọc Trân tìm hiểu.

Chống khủng bố, nhưng trở thành khủng bố

Cựu tổng thống Ben Ali đã cai trị đất nước Tunisia kể từ năm 1987 bằng chế độ độc tài, thiếu tự do, dân chủ. Mặc dù ông Ben Ali và chính phủ của ông thường bị các tổ chức bảo vệ nhân quyền lên tiếng chỉ trích, thế nhưng bản thân cựu tổng thống Tunisia luôn nhận được sự ủng hộ của chính phủ Pháp, Mỹ và một số nước phương Tây.
Trả lời phỏng vấn báo “The Real News”, ông Shehata Samer, Phụ tá Giáo sư, nghiên cứu về chính trị Ả Rập, thuộc trường Đại học Georgetown, cho biết: “Ông ta rất gần gũi với Tổng thống Sarkozy. Ông ta đã có chuyến thăm chính thức Nhà Trắng dưới thời Tổng thống George W. Bush và cựu Ngoại trưởng Condoleezza Rice cũng đã đến thăm Tunisia hồi năm 2008.

Nhưng trên thực tế, người đàn ông này đã tra tấn những người dân. Ông ta không tham gia vào một cuộc tranh luận dân chủ với họ. Ông ta không cho họ cất tiếng nói.

Phóng viên báo chí  Kusai Kedri

Ông ta được xem là một đối tác quan trọng trong cuộc chiến chống khủng bố của Mỹ. Ông ta là người rất cởi mở, thân thiện với chính sách thị trường của Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Ông ta tin rằng Hồi giáo là kẻ thù và ông ta kềm kẹp đạo Hồi rất khốc liệt mà không chú ý gì đến vấn đề nhân quyền hay tiến trình dân chủ, kể từ khi ông ta lên nắm quyền cho đến bây giờ. Ông ta là một đồng minh lớn của phương Tây như: Pháp và châu Âu, cũng như Hoa Kỳ”.
Do chính sách chống các phần tử khủng bố Hồi giáo cực đoan, cùng với chính sách tăng trưởng kinh tế của ông Ben Ali, được Hoa Kỳ và phương Tây xem như là một mô hình kinh tế tuyệt vời, cho nên Ben Ali đã trở thành một đồng minh trung thành của Mỹ và các nước Tây phương. Thế nhưng, viện lý do chống khủng bố, ông Ben Ali đã thẳng tay đàn áp, khủng bố những người Hồi giáo vô tội khác, dẫn đến việc vi phạm nhân quyền trầm trọng.
Nhờ khéo che đậy, cho nên hầu hết phản đối của dân chúng Tunisia, liên quan đến các vấn đề vi phạm nhân quyền của chính quyền Ben Ali, cũng như các vấn đề chính trị và xã hội của đất nước, không nhận được sự chú ý từ chính phủ các nước bên ngoài.

Cựu Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Colin Powell và cựu Tổng thống Tunisia Ben Ali chụp năm 2004. Photo courtesy of Wikipedia.

Trả lời phỏng vấn đài truyền hình PressTV, ông Kusai Kedri, phóng viên báo chí Tunisia cho biết: “Cựu độc tài Ben Ali có mối quan hệ tốt với Pháp và Mỹ, bởi vì trong bối cảnh chính trị ở Pháp, ông ta là một nhà lãnh đạo Ả Rập có thể bảo vệ các nước Tây Âu từ hiểm họa Hồi giáo. Thực tế, ông ta là người kích động quần chúng chống lại những người Hồi giáo và các phong trào Hồi giáo ở Bắc Phi, trấn an phương Tây rằng ở Tunisia có một con tốt để xử lý và giải quyết các vấn đề theo ý của họ.

Nhưng trên thực tế, người đàn ông này đã tra tấn những người dân. Ông ta không tham gia vào một cuộc tranh luận dân chủ với họ. Ông ta không cho họ cất tiếng nói. Cho nên người châu Âu, và đặc biệt là người Pháp bày tỏ thái độ rằng, họ không thực sự quan tâm nhiều về việc ông ta trừ khử những người đối lập gốc Hồi giáo như thế nào, hoặc sự quan tâm của các nước này chỉ đơn giản chú ý đến thực tế là các mối đe dọa Hồi giáo vẫn còn ở Bắc Phi”.
Do không bị Hoa Kỳ và các nước phương Tây chú ý đến vấn đề vi phạm nhân quyền, do chính sách cai trị độc tài, và nhất là do dưới thời Ben Ali, nền kinh tế Tunisia phát triển và ổn định so với các nước láng giềng, cho nên các cuộc biểu tình hay nổi dậy của người dân trên đất nước này, hiếm khi xảy ra.

Có áp bức, tất sẽ có đấu tranh

Cũng như Việt Nam, tuy nền kinh tế Tunisia ổn định và phát triển, thế nhưng đại đa số người dân Tunisia đều không được hưởng lợi từ sự tăng trưởng kinh tế, mà hầu hết của cải làm ra chỉ tập trung trong tay một nhóm thiểu số, đó là những người nắm quyền lực trong bộ máy chính phủ, trong khi đa số người dân Tunisia đều nghèo khổ và khốn cùng.
Cuộc sống nghèo khổ của người dân chỉ là một trong nhiều nguyên nhân dẫn đến sự nổi dậy ở Tunisia vừa qua. Một nguyên nhân sâu xa hơn nữa đã khiến chế độ Ben Ali sụp đổ, đó là sự đàn áp, khủng bố chính trị của chính quyền. Do cai trị người dân bằng chính sách độc tài, cho nên ông Ben Ali không chấp nhận đa đảng, không chấp nhận tự do bầu cử và tất cả các đảng phái đối lập ở Tunisia đều bị đặt ra ngoài vòng pháp luật.
Mặc dù cai trị người dân bằng chính sách độc tài, thế nhưng Ben Ali muốn chứng minh với dân chúng và thế giới rằng Tunisia có dân chủ, và ông là vị tổng thống do dân bầu ra. Cho nên, mặc dù tổ chức bầu cử, nhưng mọi cuộc bầu cử, Ben Ali đều thắng, và những chiến thắng này, không phải do sự tín nhiệm của người dân, mà do sự gian lận trong chính sách bầu cử của ông ta.

Tunisia gần như là một đất nước của cảnh sát. Không có kênh nào an toàn để người dân có thể bày tỏ sự thất vọng của mình. Bầu cử luôn là chuyện khôi hài.

Ông Shehata Samer

Ông Shehata Samer cho biết: “Tunisia được xem như một đất nước của cảnh sát, bên cạnh chế độ Saddam Hussein ở Iraq trước đây. Đạo Hồi chính thức bị cấm. Rất nhiều nhà lãnh đạo chính trị ở Tunisia phải sống lưu vong ở Paris và London.
Bầu cử là chuyện khôi hài. Ben Ali đã nhiều lần thay đổi hiến pháp, cho phép ông ta ra tranh cử tổng thống. Thực tế, người ta tin rằng ông ta chuẩn bị sửa đổi hiến pháp một lần nữa để loại bỏ giới hạn tuổi tác bởi vì ông ta hiện 74 tuổi, trong khi giới hạn tuổi tác của tổng thống trong hiến pháp là 75. Và như vậy, ông ta có thể ra tranh cử tổng thống một lần nữa vào nhiệm kỳ kế tiếp, năm 2014. Đây là một chính phủ độc tài toàn trị, không có tự do báo chí, không đảng phái chính trị nào tham gia”.
Để củng cố sự cai trị của mình, ông Ben Ali đã ngăn chặn tự do thông tin bằng một chế độ kiểm duyệt gắt gao tất cả các phương tiện truyền thông chính thống, cũng như các tin tức trên internet. Mọi phát biểu của người dân có nội dung phản đối chính quyền đều bị cấm và bị đàn áp, và kết quả là, người dân không còn nơi nào để bày tỏ sự bất bình đối với chính phủ. Ông Samer nói tiếp:
“Tunisia gần như là một đất nước của cảnh sát. Không có kênh nào an toàn để người dân có thể bày tỏ sự thất vọng của mình. Bầu cử luôn là chuyện khôi hài. Các đảng phái chính trị hợp pháp thực sự không còn tồn tại. Lãnh đạo các đảng phái đối lập đã phải sống lưu vong ở nước ngoài. Giống như các nước Ma-rốc, Jordan, Ai Cập, Tunisia là một chế độ toàn trị thuộc loại mềm dẻo. Họ là những kẻ du côn nắm quyền, họ cũng cho phép bầu cử nhưng ở mức độ gian lận khác nhau”.

Một phụ nữ Tunisia đạp lên ảnh Tổng thống Zine El Abidine Ben Ali bị lật đổ tại Kasbah, Tunis. Ảnh chụp hôm 18/1/2011. AFP Photo/Fethi Belaid.

Ngoài chính sách cai trị cứng rắn, tình trạng tham nhũng, hối lộ ở Tunisia cũng tương tự như Việt Nam, đã trở thành quốc nạn, và chính sự bất công do nạn tham nhũng, hối lộ hoành hành đã trở thành một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ của chế độ Ben Ali.

Tham nhũng, hối lộ đã được bảo kê bởi gia đình cựu tổng thống và gia đình vợ ông ta, tạo điều kiện cho tệ nạn này phát triển, có mặt khắp mọi cấp chính quyền, từ trung ương đến địa phương, trong suốt thời gian Ben Ali nắm quyền 23 năm qua. Lực lượng cảnh sát không phải để giám sát việc thi hành luật pháp, mà là thành phần nhũng nhiễu, hạch sách người dân và là công cụ bảo vệ chính quyền của nhà lãnh đạo độc tài.
Ông Kusai Kedri cho biết: “Tham nhũng ở Tunisia là trường hợp đặc biệt và khác thường ở Bắc Phi và thế giới Ả Rập. Gia đình vợ của tổng thống có một kỷ lục nổi tiếng về sự lạm quyền để tham nhũng đất đai, cho nên về cơ bản, sự bất mãn ở Tunisia đã tồn tại trong một thời gian dài kể từ khi Ben Ali lên cầm quyền”.
Độc tài lãnh đạo, đàn áp chính trị, bóp nghẹt tự do, dân chủ cùng với nạn tham nhũng, hối lộ của chính quyền là những nguyên nhân chính, khiến người dân nổi dậy lật đổ chế độ độc tài của cựu tổng thống Ben Ali. Ngoài các nguyên nhân kể trên, những nguyên nhân nào đã giúp người dân thành công trong cuộc cách mạng này? Đó sẽ là nội dung của bài kế tiếp.