Nhộn nhạo những “làng Trung Quốc” ở Hải Phòng

VNN
07:24′ 24/06/2009 (GMT+7)
(Hoangquang's Blog) http://hoangquang.wordpress.com/

- Người dân Hải Phòng gọi khu vực tập trung của lao động Trung Quốc ở xã Ngũ Lão là “làng Trung Quốc”. Cách đó không xa, ở huyện Thuỷ Nguyên còn có một “khu ổ chuột” với cả nghìn lao động Trung Quốc không có hộ chiếu, visa. Ở Hải Phòng còn hình thành cả một “khu phố Tàu” với những nhà hàng, karaoke, massage… phục vụ lao động Trung Quốc trên địa bàn.
“Làng Trung Quốc” ở Ngũ Lão
Trước khi dự án Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng được khởi công, khu đất xây dựng nhà ở tập trung dành cho lao động Trung Quốc sang thi công công trình này là khu đất ruộng, với những ô khoảnh ao đầm nuôi cá nước ngọt của người dân xã Ngũ Lão.

“Làng Trung Quốc” ở xã Ngũ Lão – Thuỷ Nguyên – Hải Phòng. Ảnh: Kiên Trung
Tuy là một khu vực tập trung chung của những lao động, các đơn vị thầu dự án Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng, song, bên trong khu vực hành chính này cũng có sự phân chia riêng. Văn phòng của Nhiệt điện Hải Phòng ở phía ngoài cùng, ngay lối vào. Ngoài ra còn có ba văn phòng của phía Trung Quốc là Hồ Bắc, Đông Phương, Quảng Tây.

Trước trụ sở của mỗi đơn vị trúng thầu thi công của Trung Quốc, đều có một cổng bảo vệ riêng. Mỗi văn phòng đều có một khu riêng biệt dành cho công nhân của mình ở, một bếp ăn, cùng một số cơ sở vật chất khác, để phục vụ cho lao động.
Khu nhà ở của lao động Trung Quốc của công ty Quảng Tây có số lượng công nhân đông đảo nhất với khoảng gần 130 phòng ở, đủ sức chứa cho hơn 1.000 công nhân. Mỗi phòng rộng chừng chục mét vuông, vách trần xốp cách nhiệt, kê 8 chiếc giường sắt hai tầng. Một phòng được thiết kế dành cho 8 công nhân ở.

Giờ ăn trưa của công nhân Trung Quốc. Họ xếp hàng tại nhà ăn để nhận phần ăn của mình. Ảnh: Kiên Trung
Công ty Quảng Tây còn có một phòng hát karaoke, một quầy bán hàng phục vụ dành cho lao động của họ. Hồ Bắc, Đông Phương cũng có bếp ăn riêng dành cho lao động của họ. Các điểm phục vụ này không dành cho công nhân Việt Nam.
Tại các cửa phòng hoặc cửa các khu nhà này đều dán rất nhiều các tấm biển ghi chữ Trung Quốc. Nhiều tấm biển có nội dung chúc mừng năm mới khi lao động Trung Quốc đón tết tại Việt Nam, vẫn còn giữ đến bây giờ.
Một bảo vệ người Việt Nam làm việc tại công ty Quảng Tây cho hay, buổi tối, có nhiều cô gái người Việt Nam, đến chơi tại các phòng ở của các công nhân này.
Có đến gần chục cửa hàng kinh doanh dịch vụ điện thoại quốc tế được mở tại xã Ngũ Lão để phục vụ cho các lao động Trung Quốc gọi điện về nhà. Do số lượng người có nhu cầu gọi điện quá đông, ngay đầu đường rẽ vào khu chung cư Ngũ Lão đã có tới hai điểm gọi điện thoại quốc tế. Một buổi tối, quán dịch vụ gọi điện quốc tế ngay đầu ngã ba đường mới rẽ vào khu “làng Trung Quốc” thu tổng cước gọi trên 500 phút.
“Phố Tàu” ở Thủy Nguyên
Đoạn đường từ thị trấn Núi Đèo (huyện Thủy Nguyên) chạy qua xã Ngũ Lão sang xã Tam Hưng, rồi xuôi xuống xã Minh Đức dài ngót chục cây số. Dự án Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng tính từ ngày khởi công đến giờ mới ngót bốn năm, nhưng đã có hàng trăm nhà hàng, quán ăn, nhà nghỉ… và các dịch vụ giải trí gắn biển Trung Quốc mọc lên hai bên quãng đường này.

Những biển hiệu bằng chữ Trung Quốc xuất hiện dày đặc suốt đoạn đường chưa đầy 3km từ dốc My Sơn đến công trường Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng khiến người đi đường nghĩ mình đang lạc vào một khu phố Tàu mới mở. Ảnh: Kiên Trung
Tại những điểm đông dân cư như dốc My Sơn (Ngũ Lão), quãng đường cong Tam Hưng, số lượng các biển hiệu, nhà hàng treo chữ Trung Quốc, (có những cửa hiệu 100% chữ Trung Quốc) xuất hiện dày đặc, khiến người đi đường tưởng như mình đang đi lạc vào một phố Tàu nào đó vừa mới mở.
Nhiều nhà hàng treo đèn lồng trước cửa. Trước cửa khách sạn My Sơn cạnh cây xăng, bức tranh bé trai và bé gái Trung Quốc cỡ lớn dán ngay cạnh cửa kính ra vào, ngay cạnh hàng chữ tiếng Trung Quốc khá to được dựng khung bên ngoài.

Đại Đường – Nhà hàng lớn nhất ở Ngũ Lão được mở để phục vụ lao động TQ. Ảnh: Kiên Trung
Các dịch vụ gắn biển chữ Trung Quốc, ngoài quán ăn, nhà nghỉ, còn phần lớn là các dịch vụ hát karaoke, dịch vụ massage, tắm rượu thuốc, làm tóc, nhuộm hấp gội đầu…
Một quán cắt tóc ngay dốc My Sơn, đã kịp thời phiên âm tiếng Việt trên biển hiệu quảng cáo, rằng có chuyên gia Trung Quốc về cắt gội sang làm tư vấn dịch vụ… Chủ hiệu, tên là A Hoa đã nhanh nhạy nắm bắt được nhu cầu của số lượng lớn công nhân Trung Quốc sang làm việc tại Thủy Nguyên, nên đã sang tận đây để mở dịch vụ này.


Những biển hiệu nhà hàng ghi bằng chữ Trung Quốc nhiều hơn những hàng quán dành cho người Việt Nam. Không biết, khi công trình này hoàn thành, những lao động TQ về nước, nó sẽ được đổi sang những tấm biển mới bằng thứ chữ khác? . Ảnh: Kiên TrungNhững nhà hàng mở với quy mô lớn để kinh doanh phục vụ lao động nước ngoài có thể kể đến Nhà hàng Duyên Hằng, nhà hàng Thiên Mã, nhà nghỉ Khánh Huyền, khách sạn My Sơn, nhà hàng Mỹ Sơn Viên, nhà hàng – nhà nghỉ – dịch vụ massage, xông hơi Đại Đường…
Những điểm này thu hút rất đông những lao động Trung Quốc đến đây giải trí nên theo phản ánh của người dân địa phương, đã xuất hiện rất nhiều tụ điểm mại dâm hoạt động dưới dạng các quán karaoke, nhà nghỉ trá hình…
Đoạn đường cong Tam Hưng, thị trấn Minh Đức, dốc My Sơn… là những điểm nóng của các tệ nạn này.
“Xóm ổ chuột” ở đường cong
“Khu ổ chuột” được xây dựng tại khu vực đường cong thuộc xóm 9, xã Tam Hưng (huyện Thủy Nguyên), là nơi ở tập trung một lượng không nhỏ công nhân Trung Quốc.

“Khu ổ chuột” theo cách gọi của người dân địa phương để nói về khu tập trung của lao động TQ tại xóm 9, xã Tam Hưng đoạn đường cong. Ảnh: Kiên Trung
“Khu ổ chuột” nằm bên một con kênh nhỏ, là một khu nhà cấp bốn tường xây chưa trát vữa, lợp mái tôn, nhìn bề ngoài khá xập xệ.
Để vào được “khu ổ chuột” phải có thẻ ra vào vì có bảo vệ canh gác.
“Khu ổ chuột” là nơi tập trung chủ yếu các lao động Trung Quốc sang Việt Nam theo con đường “tiểu ngạch”, không có hộ chiếu, visa, và phần lớn là các lao động thủ công. Đây cũng là điểm nóng thường xuyên xảy ra các tệ nạn xã hội, vì các lao động này thường xuyên tổ chức đánh bạc, gây xô xát xích mích với thanh niên địa phương.
Buổi tối mùa hè, có rất nhiều quán cafe đèn mờ biển hiệu Trung Quốc với những cô gái ăn mặc mát mẻ ngồi ngay phía cửa, mời mọc bằng tiếng Trung khi thấy những bóng áo xanh công nhân đi qua.
Trưởng công an xã Tam Hưng, ông Lại Thế Minh, thừa nhận:ban công an xã chưa lần nào vào đó để kiểm tra giấy tờ tùy thân của các lao động người Trung Quốc, vì có… quá nhiều lý do khác nhau, mặc dù chính quyền địa phương biết có một số lượng lớn lao động người Trung Quốc nhập cư trái phép vào làm việc tại dự án Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng tại Thủy Nguyên.

Một công nhân Trung Quốc đang gọi điện về nhà tại cửa hàng dịch vụ điện thoại quốc tế mở ngay đầu con đường dẫn vào khu chung cư. Ảnh: Kiên Trung
Cũng như ông Minh, ông Trần Ngọc Sử, Trưởng công an xã Ngũ Lão cho biết: Đã có nhiều trường hợp lao động nước bạn yêu và lấy vợ người Việt nhưng chưa đôi nào đến làm thủ tục đăng ký kết hôn tại địa phương. Nhiều công nhân Trung Quốc sống với phụ nữ Việt ở đây như vợ chồng.
“Chuyện sống cặp hay tìm đến các quán café thư giãn, đèn mờ để thỏa mãn nhu cầu tâm sinh lý thường xuyên xảy ra” – ông Minh xác nhận.
Những người sống cặp với các lao động Trung Quốc, phần đông là các cô gái đã từng đi giúp việc gia đình tại Đài Loan, Trung Quốc… Với một chút vốn liếng về tiếng Trung, họ dễ làm quen với các lao động Trung Quốc.
Ngoài các cô gái này, những nữ lao động Việt Nam làm việc trong công trường Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng tại Thủy Nguyên, cũng có tình trạng này.
Người dân địa phương sống gần khu chung cư người lao động Trung Quốc cho hay, có 5-6 trường hợp công nhân Trung Quốc sống cặp với các cô gái người Việt như vợ chồng, trong thời gian họ thi công dự án Nhà máy tại Thủy Nguyên.
Thời điểm tháng 6/2009, dự án xây dựng Nhà máy thép đặc biệt tại KCN Cầu Nghìn sắp sửa hoàn thành, số lượng lao động Trung Quốc đã về nước nhiều. Hiện tại, tại đây chỉ còn khoảng 300 lao động người Trung Quốc.
Ngại kiểm tra lao động “chui” vì… bất đồng ngôn ngữ
Ông Lại Thế Minh – trưởng công an xã Tam Hưng (huyện Thủy Nguyên – Hải Phòng) nói: “Ban công an xã chưa một lần đi kiểm tra giấy đăng ký tạm vắng tạm trú của lao động nước ngoài cư trú tại địa phương trong thời gian thi công công trình nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng. Lý do vì lực lượng công an xã quá mỏng (14 cán bộ công an phụ trách địa bàn 10 thôn trong xã), lực lượng lao động người nước ngoài quá đông và… bất đồng ngôn ngữ!”. .
Ông Lại Thế Minh – trưởng công an xã Tam Hưng: “Từ trước đến nay, ban công an xã chưa đi kiểm tra giấy tạm trú của LĐTQ do bất đồng ngôn ngữ…”. Ảnh: Kiên Trung
Hiện tại, công an xã chỉ kiểm soát được số lượng những lao động do công ty của họ đăng ký tạm trú trên danh sách. Vì đăng ký tạm trú theo hình thức này nên chính quyền xã cũng không biết được số lượng chính xác có bao nhiêu lao động nước ngoài đang cư trú tại địa phương mình.
Ông Minh cho biết, một lượng lớn lao động tập trung tại khu nhà xây dựng dành cho công nhân Trung Quốc tại thôn 9 – xã Tam Hưng (khu đường cong). Một số khác thuê nhà dân ở. Xã chỉ nắm được khoảng 20 nhà dân cho người lao động nước ngoài thuê phòng với tổng số hơn 100 người.
Tuy nhiên, theo anh Bình, một người dân sống tại địa phương, con số này lớn hơn gấp nhiều lần. Anh Bình cho biết, thời kỳ cao điểm (khoảng tháng 6/2007), có khoảng 3.000 lao động người Trung Quốc sống tại xã Tam Hưng.
“Chúng tôi không thể kiểm tra tạm vắng của số lao động này. Thời điểm trước, các lao động Trung Quốc đi chơi đêm ngoài đường rất khuya, anh em cũng không thể hỏi họ giấy tờ tùy thân, vì không biết tiếng Trung Quốc. Thời gian gần đây, chúng tôi đề nghị với lãnh đạo công ty của họ quản lý chặt hơn những đối tượng này nên tình trạng công nhân Trung Quốc đi chơi đêm đã hạn chế” – ông Trần Văn Độ – trưởng công an xã Ngũ Lão phân trần.
Số lượng lao động Trung Quốc được công ty của họ đăng ký tạm trú tại xã Ngũ Lão là… 350 người. Trong khi đó, theo khảo sát của phóng viên, riêng lượng lao động Trung Quốc của công ty Quảng Tây sống trong khu chung cư căn cứ trên số phòng, con số này là hơn 1.000 lao động
Nhóm phóng viên