Nhận Xét Về Phim Mưa Đỏ
MX Lê Quang
Liễn
Vào cuối tháng 8 năm 2025, nhà cầm
quyền Cộng Sản Việt Nam cho trình chiếu cuốn phim Mưa Đỏ, do Cục Điện Ảnh của
Quân Đội Nhân Dân Việt Nam thực hiện.
Cuốn phim Mưa Đỏ được dàn
dựng công phu, nhằm tái hiện một giai đoạn bi thương trong lịch
sử dân tộc, đặc biệt là trận chiến đẫm máu tại Cổ Thành Quảng
Trị năm 1972. Tuy nhiên, do tính chất của sản phẩm mang
màu sắc tuyên truyền, phục vụ mưu đồ chính trị, một số cảnh trong phim
đã được hư cấu hoặc phóng đại quá nhiều so với thực tế.
Việc hư cấu trong
phim, truyện là lẽ thường. Nhưng đó là với các tác phẩm giải trí, còn khi các
tác phẩm mang tính cách lịch sử, thì sự thật phải được tôn trọng. Những bộ phim
ngoại quốc về phòng hơi ngạt, lò thiêu của Đức Quốc Xã, về vụ thảm sát Nanking
do quân Nhật, hoặc vụ thảm sát 22,000 người Ba Lan tại Katyn do lịnh của nhà độc
tài Liên Sô Joseph Stalin năm 1940 gây ra hoàn toàn trung thực, vì nó dựa trên
tài liệu là hàng ngàn tấm ảnh, thước phim ghi lại và có hàng vạn, hàng chục vạn
người chứng kiến và kiểm chứng.
Từ khi phim Mưa Đỏ
chiếu ra công chúng ở Việt Nam cho đến nay, đã tạo ra nhiều luồng dư luận trái
ngược. Đa số những người ở miền Bắc, đặc biệt là giới trẻ sinh ra sau cuộc chiến
(kể cả giới trẻ miền Nam), vì không hề theo dõi tài liệu trên sách báo ngoại quốc,
thì tin rằng những tình tiết bi hùng của phim là sự thật. Còn những người miền
Nam, đặc biệt những quân nhân từng tham chiến trải dài hơn hai mươi năm thì
nhìn thấy rất rõ sự phóng đại, xuyên tạc ác ý của người làm phim.
(Note: Bốn (4) ngày
sau, ngày 20/9/1972 Ð/Úy Lȇ Quang Liễn được thăng cấp Thiếu Tá)
Tôi là quân nhân
thuộc binh chủng Thủy Quân Lục Chiến VNCH, người được vinh dự có mặt trong cuộc
chiến bảo vệ miền Nam vào mùa Hè Đỏ Lửa năm 1972 trên chiến trường Quảng trị từ
Tháng 3/1972 cho đến ngày kết thúc 15/9/1972. Với tư cách và danh dự của một
người chính trực, tôi có thể nêu ra những điều tôi đã thấy và biết trong trận
đánh Cổ Thành Quảng Trị.
1.- Về Thời Gian Và Địa Điểm:
Trong phim “Mưa đỏ,” các trận đánh đều diễn ra
trong lòng Thành cổ từ những ngày đầu tiên.
Sự thật:
Ông Trịnh Hòa
Bình, một cựu binh Bắc Việt, từng có mặt chiến đấu ở Cổ Thành Quảng Trị, nay là
bác sĩ đã về hưu, xác nhận rằng nhà làm phim đã sai khi cho rằng các trận đánh
diễn ra bên trong Cổ Thành. Theo ông, Ông viết:
-“Điều đó sai
cơ bản với lịch sử: từ diễn biến các trận đánh đến hiện trường tái hiện các đường
hầm.”
Ông chia sẻ:
-“Phần lớn thời
gian của 81 ngày đêm là chiến đấu ở các khu vực, làng xã xung quanh Thành cổ, tức
là bên ngoài thành. Thành cổ Quảng Trị là một khu hình vuông, phía sau là sông
Thạch Hãn, 3 hướng còn lại là Bắc, Đông, Nam, là những chỗ giao
tranh. Không đánh nhau ở trong Thành cổ, cho đến ngày thứ 81.
Cả thành cổ ấy,
mỗi chiều hơn 500m, diện tích chừng 1/4 km² mà riêng quân ta đã tới 8 tiểu đoàn
thì chỗ đâu mà nhét được. Và nếu chui hết vào đó thì chỉ cần một lượt B52 ném
xuống là chết ráo! Nhiệm vụ của lực lượng bảo vệ Quảng Trị là phòng ngự không
cho địch vào được Thành cổ. Nghĩa là đánh nhau ở xung quanh.“
Địa điểm thật sự của những trận giao tranh thì
ông Trịnh Hòa Bình viết rất đúng . Sư Đoàn Thủy Quân Lục Chiến được lệnh thay thế Sư Đoàn Nhảy Dù từ ngày
27/7/1972 để tái chiếm Thị Xã và Cổ Thành Quảng Trị cho
đến 15/9/1972. Từ ngày 10/9/1972, TQLC bắt đầu những cuộc thăm dò để xâm nhập
vào Cổ Thành và mờ sáng 13/9, các Tiểu Đoàn 3 và 6/TQLC đột nhập vào thành và
thanh toán các đơn vị Cộng Sản Bắc Việt. Như thế, bên trong Cổ Thành chỉ
có giao tranh từ 13/9 cho đến 15/9/1972.
Xin nói thêm
chi tiết:
Các cuộc giao chiến
để chiếm từng ngôi nhà, khu vực trong Thị Xã Quảng Trị như bệnh Viện, chợ
QT, trường học... là chính yếu và rất gian khổ, kiên trì và chịu nhiều thương vong vì TQLC trong thế tấn
công vào những vị trí phòng thủ của CSBV. Trong thời điểm TQLC hành quân
trong Thị Xã thì Cổ Thành chỉ bị pháo kích và oanh kích. Hai
Tiểu Đoàn 3 và 6/TQLC trong các ngày 13, 14/9/1972 đã chiến đấu mưu trí, gian
khổ quên mình với nhiều hy sinh xương máu để tiến vào góc Đông Bắc và Đông Nam
của Cổ Thành, và đã đột nhập thành công vào Cổ Thành để đánh đuổi các đơn vị Cộng
Sản Bắc Việt. Trước đó, các đơn vị TQLC này đã chịu nhiều thiệt hại khi tấn
công hướng về Cổ Thành, vì lẽ CSBV có được ưu thế phòng thủ trên các cao địa
. Trước áp lực do nhiều hướng tấn công của TQLC, CSBV phải buông súng đầu hàng
vì đã mất hết tinh thần chiến đấu, kiệt quệ vì đói.
(Chi tiết lính
Bắc Việt xin ăn do Trung đội Trưởng Vũ Duy Hiền thuộc Đại Đội 3/TĐ3/ Lữ Đoàn
147/TQLC cho biết.)
2.- Đối
Xử Với Tù Binh Bắc Việt:
Hư cấu sai sự thật:
Trong
phim Mưa Đỏ, có cảnh lính VNCH đốt sống tù binh.
Thực tế:
Đơn vị của tôi là
Tiểu Đoàn 2 Thủy Quân Lục Chiến đã đánh chiếm Bộ Chỉ huy quân miền Bắc tại khu
vực hầm rượu cạnh Dinh Tỉnh Trưởng Quảng Trị sáng ngày 15/9/1972, bắt sống gần 20
tù binh quân miền Bắc và tịch thu rất nhiều vũ khí, máy truyền tin, lương khô.
Chúng tôi đã nhường một phần thuốc men, băng bông, cả thức ăn để băng bó, chăm
sóc vết thương và cho tù binh ăn uống. Đa số các tù binh còn rất trẻ chỉ trên
dưới 20 tuổi, thân thể gầy ốm, sợ sệt, lo âu; có lẽ do bị nhồi sọ xuyên tạc về
sự dã man của “ngụy quân”!?
Sau khi tái chiếm Cổ Thành Đinh Công Tráng, các binh sĩ TQLC cáng một thương binh Bắc Việt bị bỏ lại về nơi chữa trị. Người lính đi giữa đeo Thánh giá đang nâng chai nước truyền dịch đi theo (ảnh Vinh Vũ)
Là những người miền Nam, được giáo dục tinh thần nhân đạo từ truyền thống cha ông để lại và các tư tưởng tiến bộ dân chủ Tây Phương, chúng tôi coi trọng sinh mạng và nhân phẩm của con người, dù đó là kẻ thù, hay tù binh bắt tại mặt trận. Là cấp chỉ huy trong TQLC, chúng tôi không bao giờ chấp nhận hoặc dung túng việc hành hạ những người đã buông súng vì trái với quân luật và luật pháp VNCH. Trên chiến trường khi giao tranh ác liệt thì phải cố giết nhau vì lẽ “bắn chậm thì chết” nhưng khi đối thủ đã đầu hàng thì được đối xử một cách nhân đạo. Việc ngược đãi tù binh hoàn toàn không phải là chủ trương của chính phủ hay quân đội miền Nam. Hơn nữa, Chính phủ VNCH có chương trình chiêu hồi được phát động từ năm 1963 dưới thời Đệ Nhất Cộng Hòa và được tiếp tục phát triển dưới thời Đệ Nhị Cộng Hòa cho đến năm 1975 với thành quả trên 200,000 hồi chánh viên. Nhiều tù binh mà đơn vị tôi bắt được từ tuyến Mỹ Chánh cho đến dinh Tỉnh Trưởng thuộc các đơn vị như Trung Đoàn 66/SĐ304, Trung Đoàn 101/SĐ325, và các Trung Đoàn 48/SĐ320B, Trung Đoàn Triệu Hải tại Dinh Tỉnh Trưởng Quảng Trị là những nhân chứng sống về cách đối xử nhân đạo của TQLC.
Chính ông Trịnh Hòa Bình cũng nhận xét rất khách quan, ông viết như sau:
“Dưới góc độ
là phim lịch sử, tôi đánh giá Mưa đỏ chưa đạt yêu cầu. Đừng nói vì thời gian gấp
gáp quá, bởi hạn mức thời gian là do chúng ta tạo ra. Đừng nói vì kinh phí hạn
hẹp, bởi có những điều không phải do kinh phí. Cũng đừng nói ‘Nữ đạo diễn làm
được phim thế này là hay rồi’. Nói như vậy là bao biện và có hàm ý phân biệt giới
tính”
“Cảnh lính
VNCH đốt tù binh là không đúng, họ không làm thế đâu. Qua đoạn này người
xem có thể nghĩ lính VNCH rất dã man, hung bạo. Thực tế thì họ cũng là người
Việt, sống nhân văn.”
Nhận Xét:
Những chi tiết
trong phim Mưa Đỏ là hư cấu xuyên tạc cố tình, có chủ đích gây căm
thù, khinh ghét đối với những người đã phục vụ chế độ VNCH. Hóa ra những lời
nói rất văn vẻ đầy tính nhân đạo, hòa hợp hòa giải dân tộc của giới lãnh đạo Cộng
Sản Việt Nam rằng: “đồng bào sống ở nước ngoài là những khúc ruột ngàn dặm”
chỉ là đầu môi chót lưỡi, dối trá để mồi chài, lôi kéo những kẻ nhẹ dạ, chưa biết
CS là thế nào!!
Đã năm mươi năm
sau chiến tranh, lẽ ra phe thắng cuộc cần tỏ ra cho thế giới thấy họ đã có nếp
văn minh, hiểu biết, để tích cực hàn gắn vết thương chung của dân tộc; thì họ vẫn
còn ngoan cố, nuôi dưỡng hận thù đối với những người miền Nam mà họ đã tước đoạt
hết tự do, tài sản, xô đẩy phải ly hương.
Người thắng trận
viết lại lịch sử theo ý họ. Đúng! Nhưng đừng quên còn gần ba triệu người tại hải
ngoại và hàng chục triệu người trong nước từng biết quá nhiều về những tội ác của
Cộng Sản trong hai mươi năm chiến tranh. Đừng quên rằng sách báo, phim ảnh của
miền Nam hiện vẫn được tìm lại để chứng minh tất cả sự thật mà phe Cộng Sản cố
tình bóp méo, xuyên tạc. Có thể nói không sai, rằng phía Cộng Sản thường
đổ lên đầu đối phương những tội ác mà chính họ
quen sử dụng,
từng thực hiện nhiều lần với những người thuộc miền Nam, điển hình như cảnh
chôn sống hàng ngàn đồng bào Huế năm Mậu Thân 1968.
Việc phân biệt giữa các sự
kiện lịch sử trung thực và các chi tiết hư cấu rất quan trọng vì
nó sẽ góp phần xóa đi những định kiến độc hại trong nhận thức của những người
ít am tường lịch sử. Bài này được viết ra nhằm cung cấp
thông tin khách quan, giúp người đọc, đặc biệt là thế hệ trẻ, nhận thức đúng đắn
về quá khứ, tránh những hiểu lầm hoặc những suy nghĩ sai lệch về con người và
các lực lượng tham gia trận chiến.
Mục đích là
vừa tôn trọng giá trị nghệ thuật của phim nếu có, vừa giữ gìn sự thật lịch
sử, góp phần giáo dục thế hệ trẻ về tinh thần nhân đạo, lòng yêu nước, và trách
nhiệm với lịch sử dân tộc.
Houston,TX. Ngày
18 tháng 9 năm 2025
MX Lê Quang Liễn
Bài viết gốc ngày
18/9/2025.
Bài được tu chính
: thêm hình ảnh, vài chi tiết quan trọng.
Ngày 28/9/2025
