Video Hùng Huy - Anh về Thủ Ɖô

Video Hùng Huy - Anh về Thủ Ɖô

Hùng Huy - Anh về Thủ Ɖô

http://www.youtube.com/watch?v=TC6Ud9mzJNQ&feature=c4-overview&list=UU7mScZOcanr-rcF0rwR7RUw

Nhật Ký Trên Biên Giới Việt-Trung 1885-1887 (Nhật Ký) tác giả P. Neis

Kính thưa quý độc giả và thȃn hữu:

Tác phẩm Nhật Ký Trên Biên Giới Việt-Trung 1885-1887 (Nhật Ký) tác giả P. Neis do Sông Hồng dịch sang tiếng Việt giờ đȃy đang được lưu trữ trên Web Site www.saigonfilms.com.

Trong niềm khao khát được phổ biến một tác phẩm quan trọng nhất trong lịch sử Việt Nam về đường biên giới Việt Nam và Trung Hoa nhằm giúp cho dȃn tộc Việt Nam hiểu rõ sự thật về đường biên giới lịch sử này, chúng tôi quyết định phổ biến toàn bộ tác phẩm Nhật Ký tác giả P. Neis bằng văn Việt. Trong thời gian gấp rút và vội vã xuất bản cho kịp ngày Tết Cộng Ɖồng Việt Nam Bắc Cali năm 2003 tổ chức tại trường Trung Học Overfelt với số sách kỹ lục trong một buổi bán sách gần 50 quyển, chúng tôi tin rằng tác phẩm này có nhiều sai sót về chính tả dấu hỏi ngã, v.v… mà quý vị biết là dấu hỏi ngã rất khó dùng trong tiếng Việt.

 

 

Sách có rất nhiều hình ảnh chụp và vẽ, nhưng chúng tôi chỉ phổ biến bằng văn mà thôi.

1.     Vì tầm quan trọng của tác phẩm Nhật Ký và để tránh bị tấn công (hacked) phá hoại Web Site chúng tôi chia tác phẩm thành 2 phần, phần 1 và phần 2 và mỗi phần có password riêng để mở ra file pdf này. Vì thế quý vị sẽ cần có password và cần download Adobe Acrobat™ để đọc được file pdf.

2.     Xin quý vị đừng cố gắng sửa chữa hoặc edit lại tác phẩm, hãy để chúng tôi edit lại bằng chính chúng tôi.

3.     Toàn văn Nhật Ký đang được gửi đến chị Nam Dao phụ trách biên tập Chương trình phát thanh Chuyện Dȃn Tôi để chị Nam Dao có thể tùy nghi sử dụng phát thanh trê hệ thống phát thanh tại nước Úc.

4.     Chúng tôi cố gắng lưu trữ tác phẩm này bằng cách lưu trữ trong Thư Viện Quốc Hội Hoa Kỳ một thời gian không xa. Nếu hoàn cảnh cho phép, tác phẩm này sẽ được thực hiện thành phim ảnh để lưu trữ cho thế hệ mai sau.

5.     Password để mở ra file pdf phần 1 là: saigonfilms.com

Sau cùng chúng tôi xin gửi đến quý vị bài thơ của Tướng Lý Thường Kiệt dưới thời nhà Lý như sau, bài thơ này chỉ dùng ý tưởng thôi thay vì là thời phong kiến “Nam Ɖế” chúng tôi thay đôi thành “người dȃn Việt.”

Nước Nam giang sơn gấm vóc này là nơi an cư lạc nghiệp của người Việt Nam,

Sự việc này được an bày định đoạt trong sách sử của Trời.

Bất cứ kẻ gian tà xȃm lược nào cả gan xȃm phạm đường biên giới,

Chúng sẽ bị toàn dȃn Việt Nam đánh thua và tiêu diệt

(Nam quốc sơn hà Nam đế cư, tiệt nhiên định phận tại thiên thư, như hà nghịch lỗ lai xâm phạm, nhữ đẳng hành khan thủ bại hư. Lý Thường Kiệt)

Trȃn trọng

Hoàng Hoa, Trưởng ban biên tập saigonfilms.com

Mountain View, Ca USA 11032013

Nhật Ký Trên Biên Giới Việt Trung 1885-1887

Nhật Ký Trên Biên Giới Việt Trung 1885-1887 (P. Neis)

Những hoạt động của Phi trên quần đảo Trường Sa (trích báo New York Times)

A Game of Shark and Minnow

http://www.nytimes.com/newsgraphics/2013/10/27/south-china-sea/

Công Bố Tác Phẩm Nhật Ký Trên Biên Giới Việt-Trung 1885-1887

Kính:
“Lịch sử là một cuộc chuyển động và những nhà cai trị, phải biết học hỏi để lướt trên những cơn giông tố lớn xét ra không kềm hãm nổi.” Lịch Sử Chiến Tranh Lạnh. Merle Fainsod

Sau mười năm in ấn và phát hành tác phẩm Nhật Ký Trên Biên Giới Việt-Trung 1885-1887 bản dịch của Sông Hồng từ tác phẩm Sur Les Frontieres du Tonkin của tác giả Paul Neis, một đại úy hải quȃn Pháp và là nhà thám hiểm Ɖông Dương và là một thành viên trong đoàn ngoại giao Pháp ký kết hiệp ước biên giới Việt với nước Tàu, chúng tôi vẫn luôn mang một khao khát được in sách này cho tuổi trẻ Việt Nam học ngay từ lớp tiểu học để chúng hiểu rõ về biên giới lịch sử Việt và Tàu. Tuy nhiên, chúng tôi không biết đến bao giờ mới thực hiện được ước vọng ấy, hay những đứa trẻ ấy sẽ càng bị ung thối theo thời gian và rồi một ngày kia, nhìn lại đó là những con người mất gốc và ngu dốt trước vận mệnh lịch sử của dȃn tộc! Bởi lẽ đường biên giới Việt Tàu hiện đang được Việt cộng bôi xóa dần và được một nhóm người vẽ lại không đúng sự thực!
Đưa tác phẩm Nhật Ký Trên Biên Giới Việt Trung 1885-1887 (Nhật Ký) ra công chúng vì thế thật cần thiết khi toàn bộ kỹ thuật về phần mềm và ngôn ngữ điện toán hiện đang được cập nhật một cách mạnh mẽ nhất chưa từng có trong lịch sử của mạng xã hội Saigòn www.saigonfilms.com và từ đó SaigonFilms có thể xem là một môi trường thích ứng nhất xử trí cho việc công bố tác phẩm lịch sử này và cũng để minh chứng một khả năng quyền lực mạnh nhất trong kỹ thuật thông tin mạng xã hội của SaigonFilms.
Nhật Ký được xem là một Sáng Thế Ký (Genesis) của dȃn tộc Việt Nam, một sách gối đầu giường cho tất cả những người yêu nước và là một kinh điển rọi sáng vào bóng tối u mê của dȃn tộc. Khi những cột mốc lịch sử biên giới qua ký kết giữa Việt Cộng và Tàu cộng trong những năm 1999-2000 bị nhổ bỏ đi, chính là khi nổi đau thương của dȃn tộc thêm rỉ máu, khi những giọt máu đào của tổ tiên hy sinh để bảo vệ tổ quốc giang sơn chợt trở thành hoang phí và những anh linh của anh hùng xã thȃn cho tổ quốc chợt trở thành những cô hồn vô chủ thì chính là lúc nổi đau thương của dȃn tộc dȃng lên như những cơn hồng thủy.
Ɖỉnh cao Lũng Cú, giòng sông Nho Quế, giòng sông Quý Xuȃn, thác Bản Giốc, ải Nam Quan, bãi Tục Lãm, biên giới Lào Kay với sông Hồng êm đềm… Nhật Ký đã đan quyện vào lòng người một tình yêu nước sȃu xa, con đường biên giới đầy cảnh đẹp dù đó là biên giới trong chiều mưa hay nắng mà bất cứ nơi đâu cũng chan chứa một mối hoài cảm linh thiêng. Paul Neis đã đến với lịch sử Việt Nam như một kỷ niệm, không tham vọng, không ảo tưởng và chẳng vì danh vọng! Paul Neis đã chết đi như một người hiệp sῖ vô danh và bút tích của ông thật đơn sơ in năm 1889 và nằm trong bộ sách Le Tour du Monde!
Tháng 12 năm 2002, chúng tôi đã dùng tất cả khả năng về programming để tìm kiếm một tác phẩm xa xưa nhất liên quan đến biên giới Việt Tàu giữa lúc chúng tôi đang theo đuổi những lớp chót của bằng Master degree Computer Science tại trường đại học SJSU và chúng tôi đã khám phá ra một bản dịch Anh ngữ tại một nhà sách ở Thái Lan. Sách được ordered ngay tức thì và khi đến California, sách đã lập tức được dịch sang Việt ngữ. Font chữ Việt tuyệt đẹp được sử dụng là Micrsoft Word™ và in trên nền giấy trắng 108 và khổ 8.5x11in và được bán tại chợ Tết Cộng đồng Việt Nam Bắc Cali năm 2003 với mức độ tiêu thụ nhanh chóng nhất. Ɖiều ngạc nhiên là phụ nữ Việt Nam thích mua sách này hơn nam giới vì họ muốn đọc sách này để dạy các cháu ở nhà mỗi đêm. Sau đó sách được bán nhiều nơi và người mua rất nhiều.
Nhật Ký của Paul Neis từ đó trở thành huyền thoại cho dȃn tộc Việt Nam, và giờ đȃy nếu chúng ta đọc lại nó giống như trong một giấc mơ cổ tích, vì những dấu chȃn xưa tổ tiên trên biên giới ấy giờ đȃy bị kẻ thù trong và ngoài xóa đi không còn nữa.
Lời Cảm tạ
Chúng tôi xin được dȃng tác phẩm lịch sử này lên linh hồn song thȃn của anh Nguyễn Bình Riên bởi vì hai vị đã thương yêu tôi và từ đó tình bạn khắng khít giữa tôi và Nguyễn Bình Riên có từ thuở ấu thơ đi học dưới mái trường Chu Văn An, và rồi những năm tháng sau chúng tôi cùng tình nguyện vào quȃn đội. Rời mái trường quȃn sự nổi tiếng Việt Nam, chúng tôi đã mỗi người đi vào mỗi mặt trận, và rồi được tin anh gục ngã trên chiến trường Quȃn khu 2 trước khi Sàigòn thất thủ. Nguyễn Bình Riên đã sớm hy sinh khi hoài bảo ước mơ không trọn vẹn.
Xin dȃng tác phẩm lên linh hồn song thȃn tôi đã nuôi dưỡng, dạy dỗ tôi từ tấm bé, chẳng những khi tôi thơ ấu, mà cả những năm lưu đày trong trại tù tập trung của Việt cộng, mẹ cha tôi đã lặn lội thăm nuôi tôi với những hạt gạo, hạt đậu, khoai sắn, những trái chuối khô, những lát mỡ ngâm muối mặn và những đồng tiền mồ hôi nước mắt mẹ cha tôi dành dụm trên vùng kinh tế mới để tôi sống sót. Thương nhớ em tôi đã ra đi cho tổ quốc mà tầm đạn của tôi không sao với tới để phủ trên đầu địch che chở lúc em tôi bị lâm nguy. Ɖất mẹ đã ôm em trọn đời.
Chȃn thành cám ơn những thầy cô giáo dạy tôi từng chữ a, b, c. Thương nhớ thầy Hoàng Lý Văn của trường Nguyễn Khuyến, những tháng ngày tôi được học nơi thầy sự nhẫn nại cố gắng, chuyên cần và từ đó tôi đã vẽ vang đậu chứng chỉ Anh ngữ của đại học Cambridge, UK vừa khi tôi đậu Tú Tài 1. Chín năm sau cuộc lưu đày tôi đã trở về căn nhà cũ của thầy thì không biết thầy đi đȃu trong mùa bão loạn. Cám ơn thầy Vũ Ɖức Hồng đã chắp tôi đôi cánh, cám ơn thầy Huỳnh trường Chu Văn An năm cuối cùng đã dạy tôi những môn lịch sử và luận lý.
Cám ơn người bạn đời của tôi đã chịu đựng trong gian khổ chờ đợi tôi giữa lúc mạng sống tôi mong manh trong vòng vȃy kẻ ác suốt gần 10 năm khắp miền đất nước mang thȃn là tù nhȃn của Việt Cộng. Niềm tin và tình yêu ấy của người phụ nữ diệu hiền ấy đã xoa dịu sự thống khổ để tôi miệt mài un đúc một quyết tâm tuy mềm mõng nhưng không gì lay chuyễn.
Tác phẩm Nhật Ký này hôm nay tôi xin gởi trả vào lịch sử Việt Nam, tất cả bằng chính font chữ đẹp nhất của Unicode, bằng học vấn dưới nhiều mái trường và cuộc sống, và bằng tình yêu thương trong sáng nhất của tôi cho tổ quốc Việt Nam.
(Xem tiếp Cách chỉ dẫn đọc tác phẩm Nhật Ký trên SaigonFilms)

Video Ngày Hội Ngộ Dȃn Quȃn Cán Chính VNCH Oct 12, 2013

Video Ngày Hội Ngộ Dȃn Quȃn Cán Chính VNCH Oct 12, 2013

http://www.youtube.com/watch?v=3wB0nSZqsMQ&feature=c4-overview&list=UU7mScZOcanr-rcF0rwR7RUw

Phóng sự đặc biệt: Cận cảnh Bô xít Nhân Cơ

Chuyến xe đò cuối cùng đưa chúng tôi đến Đắc Nông lúc trời chạng vạng tối, khung cảnh của nóc nhà Đông Dương đây sao? Có một vẻ gì đó trầm mặc, u uất làm những cư dân trẻ của Sài Gòn chúng tôi bỡ ngỡ. Bên đường là những cánh rừng trơ trụi, những ngọn đồi trọc chơ vơ thoắt ẩn hiện trong bầu trời nhá nhem.

Bây giờ đang là những ngày đầu tháng tư, Đắc Nông phơi bày một vẻ ngổn ngang giống như một đại công trường đang thi công cẩu thả. Dọc theo quốc lộ 14, đâu đâu cũng thấy sự bừa bộn bởi nạn đào bới và san lấp. Hai bên đường, những lớp đất đá khô cằn vừa bị cày bật lên. Người ta đang làm một con đường rất lớn để phục vụ cho những đoàn xe tải rầm rộ chạy hối hả ngày đêm . Thiên nhiên đang bị những bàn tay thô bạo của con người tàn phá...

Trụ sở Công ty Cổ Phần Alumin Nhân Cơ - nơi được giao dự án thăm dò & khai thác Bauxite

Xuống xe ở thị xã Nhân Cơ, trời tối mịt. Chúng tôi ghé tìm nhà dân xin ngủ lại qua đêm. Những

 ngày này, nghe nói tình hình Đắc Nông khá căng thẳng, đặc biệt tại xã Nhân Cơ - nơi dự án Bô-xít đang được triển khai. Vì là những người lạ, nên đi đến đâu chúng tôi cũng bắt gặp những ánh mắt dõi theo, những cái nhìn không hiểu vì tò mò hay dò xét. Trước khi đến đây, tôi cũng đã nghe nhiều lời cảnh báo từ bạn bè về một vùng đất - nơi người dân luôn được tuyên truyền phải "đề cao cảnh giác", "tố giác tội phạm", và "chống kẻ địch"...

Đội thăm dò Bauxite nằm ngay gần đó, nhưng không cho ai đặt chân vào

Toàn cảnh công trường xây dựng nhà máy rộng 200 ha, có thể quan sát thấy từ xa

Cơn mưa bắt đầu nhỏ hạt, chúng tôi tìm được nhà một người dân tốt bụng cho tá túc qua đêm. Khi cơn mưa nhẹ trái mùa chấm dứt, hơi đất bốc lên, một mùi hương đằm thắm nồng nàn.

Cách quốc lộ 14 vài trăm mét chúng tôi thấy một công trường đèn điện sáng quắc với những ánh đèn xe tải qua lại nhộn nhịp. Hỏi ra mới biết, chúng tôi đang đứng rất gần nơi dự án Bô-xít đang được triển khai. Nghe kể lại rằng, có lúc công trường hoạt động gấp rút cả ngày lẫn đêm cho kịp tiến độ. Khi ấy, người dân quanh đây không đêm nào ngủ được bởi tiếng ồn của máy ủi đất, xe tải nặng... . Nhà cửa cứ rung rinh khi có từng đoàn xe tải chở đất đá đi qua.

Cả cái hồ nước này, và những vùng xung quanh sẽ được quy hoạch làm hồ chứa bùn đỏ và nước thải Bauxite rộng đến 300 ha. "Quả bom bùn triệu tấn" sẽ được đặt ở đây

Đêm xuống, khí lạnh từ cao nguyên tràn về, chúng tôi thiếp đi vì mệt mỏi sau chuyến đi khá gian khổ vì xe đò nhồi nhét quá nhiều người.

Ánh nắng ban mai rọi vào làm căn nhà gỗ sáng rực, chúng tôi cũng lần lượt thức giấc. Buổi sáng Tây Nguyên thật tuyệt, bầu trời trong xanh, nắng dịu. Đứng ngay vị trí đêm qua, chúng tôi ngước nhìn về phía công trường cách chừng nửa cây số. Dưới ánh sáng ban ngày, hiện ra cả một vùng đất đỏ rộng lớn bị san bằng, trơ trụi và lạc lõng, bao quanh là ít mảng xanh còn xót lại. Từng chuyến xe tải qua lại thực hiện nốt những công đoạn cuối cùng của quá trình san lấp. Đứng từ xa, có thể thấy được sự quy mô của công trình. Chỉ còn vài ngày nữa, người ta sẽ khởi công xây dựng trên đó một nhà máy luyện Ocid Nhôm rất lớn, có thể hết năm nay sẽ đi vào hoạt động.

Tạm biệt người chủ nhà tốt bụng, chúng tôi đi bộ ra chợ Nhân Cơ (huyện Đăk Rlấp). Mặc dù là trung tâm thị xã, nhưng đời sống của người dân không có vẻ sung túc. Chi phí sinh hoạt cũng khá đắt đỏ so với thu nhập bình quân đầu người. Ở đây, họ sống chủ yếu bằng nghề trồng tiêu, trồng cafe... Không biết mai này, khi đất đai trồng trọt không còn, họ sẽ sống ra sao ?

Công trường xây dựng nhìn gần

Ghé chân tại một quán nước đông đúc ven đường, chúng tôi chia nhau bắt chuyện với những người dân địa phương. Vượt qua sự nghi ngại ban đầu, người dân nơi đây dễ dàng cởi mở cùng bạn. Họ nói chuyện một cách hồn nhiên, vui vẻ và sẵn sàng trả lời những thắc mắc của bạn. Ở đây, hiếm thấy ai dùng từ "Bô - xít", mà thay vào đó là từ "Alumin" hoặc "quặng nhôm", có lẽ trong quá trình tuyên truyền, chính quyền địa phương cảm thấy "kỵ húy" với từ Bô-xít chăng ?

Theo lơi tường thuật của người dân, công trường phía bên kia thuộc Công ty CP Alumin Nhân Cơ, được tiến hành xây dựng đã 3 năm nay. Chính quyền địa phương đã giải tỏa hàng trăm hộ dân để lấy đất phục vụ cho dự án xây dựng nhà máy rộng 500 ha này. Rồi đây, khi chính thức đi vào hoạt động, có lẽ cả vùng Nhân Cơ cũng như toàn tỉnh Đắc Nông này sẽ biến thành một đại công trường ngổn ngang và ô nhiễm.

Đứng từ con đường đang thi công nhìn vào, thấy một vùng đất bị san bằng hiện rõ

- "Sống không được thì bỏ đi chỗ khác thôi, mình là dân mà, ô nhiễm thì cho mấy ông nhà nước ở với nhau", một bác xe ôm cười buồn nói tiếp "Nói thiệt, tui bỏ quê lên đây rồi, giờ nó đuổi chẳng biết đi đâu".

- Một anh thanh niên khác lớn tiếng "ĐM, nó hứa xây nhà máy bự để cho mình có công ăn việc làm, rốt cuộc toàn cha con tụi nó làm với nhau", hóa ra anh này đã xin vào làm công nhân khai thác Bô-xít, nhưng không được nhận. Nghe kể, có thời gian nhà máy tuyển công nhân để đào tạo, bán ra trên 2.000 hồ sơ, mỗi hồ sơ chỉ vỏn vẹn vài tờ giấy mà đội giá lên đến 50.000 đồng/hồ sơ, cuối cùng chỉ nhận khoảng 400 công nhân là chỗ thân quen được gửi gắm vào. Được biết, khá đông con cái cán bộ địa phương cũng được cử sang Trung Quốc đào tạo tay nghề bằng ngân sách nhà nước.

"Thôi, cứ lo miếng cháo qua ngày đã, tới đâu hay tới đó". Những người khác đồng tình bằng cách lặng im. Có lẽ, nỗi lo cơm áo gạo tiền đã làm mất dần ý thức phản kháng của họ. Không biết nói gì thêm, chúng tôi cùng im lặng, ánh mắt mọi người hướng về phía bên kia con đường, lâu lâu có vài gã chuyên gia Trung Quốc nghênh ngang đi qua, đưa đôi mắt xấc xược nhìn vào...

Rời khỏi quán, chúng tôi rẽ về phía công trường ngay gần đó. Con đường dẫn vào nhà máy vẫn chưa làm xong,còn ngổn ngang bừa bộn. Đứng ở con đường này mới có được cái nhìn bao quát về vùng đất phía bên kia, nơi đang oằn mình vì đào xới. Trước mắt là cả một vùng đất rộng đến 200 ha bị san phẳng, màu đất đỏ rực lên trong cái nắng chói chang, nhìn vô duyên, lạc lõng với khung cảnh Tây Nguyên đồi núi chập chùng.


Đâu đó vẫn có cảm giác yên bình của buổi trưa hè, tiếng ve lao xao, rạo rực....

Đâu đó vẫn thấy sự sống hiền hòa quanh đây

Vẫn còn nhìn thấy màu xanh của những vườn cafe, những trảng cỏ dại... nằm rải rác xung quanh, như đang thoi thóp vì cô quạnh. Vài nóc nhà thấp tè lọt thỏm trong mảng xanh hiếm hoi còn xót lại, nghe nói đó là những hộ dân chưa chịu di dời vì không chấp nhận giá đền bù quá rẻ mạt. Có lẽ họ cũng sớm di dời nay mai, vì mảnh đất đó sẽ bị người ta biến thành vùng hồ chứa bùn đỏ ô nhiễm.

 

Theo quy hoạch, hồ chứa này rộng đến 300 ha, hàng năm người ta thải ra đây khối lượng lên đến 11 triệu tấn bùn đỏ và nước thải. Khi ấy, "quả bom bùn triệu tấn" cứ treo lơ lửng trên đầu cả vài chục triệu người miền Nam dưới đồng bằng, hạ lưu các con song bắt nguồn từ Tây Nguyên này. Còn với người dân quanh đây, có cố gắng bám trụ thì đất của họ cũng chỉ là vùng đất chết mà thôi.

Cận cảnh công trường xây dựng, những cái lán trại tạm bợ này là nhà ở của Công nhân đào đất Việt Nam, nằm sâu trong khu vực nhà máy

Khổ thì chỉ có người dân là khổ, còn cán bộ địa phương thì giàu lên thấy rõ. Khi vừa nghe tin dự án Bauxit sẽ được triển khai, cán bộ ùn ùn kéo nhau đi mua đất. Nhà gỗ, nhà gạch mọc lên như nấm, có người làm một lúc cả chục căn nhà. Rồi cây cối cũng mọc lên theo, có nơi hàng chục ngàn cây được trồng với mật độ cách nhau chỉ 10-15cm/cây (???). Chỉ trong một đêm, đất nông nghiệp được biến thành đất thổ cư, có sổ đỏ đàng hoàng. Xây cất xong, cứ bỏ hoang đấy để chờ giải tỏa. Chẳng mấy chốc, ngân sách Nhà nước chi phí cho việc đền bù, giải phóng mặt bằng bị đội lên hàng chục tỷ đồng, cũng bởi những ông quan giỏi trục lợi từ tiền thuế của dân này.

 

Sau lưng trụ sở Công ty Cổ Phần Alumin Nhân Cơ là khu nhà màu xanh dành cho người Trung Quốc, có xe buýt đưa rước hẳn hoi 

Vừa đi vừa quan sát, chúng tôi càng cảm nhận được sức nóng hầm hập của một vùng đất đang bị tàn phá. Lâu lâu có những chiếc xe biển số xanh của nhà nước chở chuyên gia Trung Quốc chạy ngang qua, họ vênh váo bấm còi, phóng xe bạt mạng, miệng la lối giành đường bằng thứ tiếng nửa Tàu, nửa Việt tục tĩu....

 

Thấy chúng tôi không giống người địa phương, họ đưa những cái nhìn đầy thách thức, có gã phun bãi nước bọt xuống đất, miệng cười khinh bỉ. Máu nóng dồn lên mặt, gan sôi như lửa đốt, anh bạn đi cùng không giữ được bình tĩnh, cui xuống vớ lấy một cục đá rất to. Trong tích tắc, những người khác nhanh chóng giữ chặt tay anh ta lại. "Đừng, không đáng đâu !" - Một người vội hét lên.

 

Tôi sẽ không bao giờ quên được hình ảnh này, người bạn vốn hiền lành như cục bột, bỗng chốc trở nên khác hẳn, đôi mắt giận giữ đỏ bừng như hai ngọn lửa, bàn tay run run vẫn còn nắm chặt hòn đá, những hạt đất đỏ vỡ ra, rơi xuống trong tiếng cười khả ố của bọn Tàu vừa bỏ đi.

 

Quá trình san lấp vẫn được tiến hành...

Chúng tôi lại tiếp tục đi, một người đứng chụp hình, những người còn lại che chắn, cảnh giác. Vì là buổi trưa nắng, cho nên người qua lại không nhiều. Nhưng vẫn có cảm giác hồi hộp bởi những cái nhìn bất thường, hay những ánh mắt dò xét nấp trong vài quán nước tạm bợ xung quanh. Tình hình e có điều gì không ổn, chúng tôi liền vờ như quay trở lại, khi thoát khỏi tầm quan sát của những người "khả nghi", cả nhóm nhanh chóng rút vào một vườn cafe gần đó tìm cách đi tiếp. Nhận thấy đi đường chính khó có thể vào sâu thêm được, quan sát kỹ địa hình, chi còn cách là theo nương rẫy của người dân để tiếp cận gần hơn khu vực nhà máy.

 

Đường mới hơi khó đi, vì nương rẫy bị bỏ hoang đã lâu, cỏ mọc ngang đầu, che phủ hết lối đi. Một đám thư sinh quen với việc ngồi ghế giảng đường ĐH, bỗng chốc phải "trèo đèo, lội suối" cũng nảy sinh lắm chuyện, những kỷ niệm thật buồn cười. Những giống cỏ dại chưa bao giờ gặp cứa vào khắp chân tay, hầu như ai cũng mang vài vết xước trên người, nhưng sợ nhất vẫn là rắn và bò cạp. Lâu lâu cô bé đi cùng hét lên oai oải vì ... bị một con sâu lạ bám vào vai.

 

Khu nhà đang xây dành cho các Chuyên gia Trung Quốc 

Qua khỏi bãi nương rẫy, chúng tôi đến một khoảng đất trũng, giống như một đầm lầy. Không biết nước từ đâu chảy về đỏ ngầu, bẩn thỉu làm chúng tôi thấy rợn rợn. Có lẽ nguyên nhân chính là do quá trình xây dựng nhà máy đã làm cho nguồn nước biến đổi. Lội qua dòng nước, cảm giác ngứa ngáy lan khắp chân tay, lớp đất mềm ở đây lún xuống khá sâu, rất khó nhấc chân lên, đúng như có người đã nói, đất Tây Nguyên rất "yêu" người.

 

Quá trình xây dựng nhà máy làm cho nguồn nuoc bị ô nhiễm, lội qua rất ngứa 

Vượt qua bãi đất trũng, chúng tôi phải trèo lên 1 ngọn đồi thấp, nơi đang được tiến hành san phẳng. Đất đỏ đang bị bào mòn trơ lên sỏi đá, lác đác vài đống cỏ dại vươn mình. Những lớp đất đỏ bị nước lũ xói mòn tạo thành những rãnh sâu đến cả chục mét trên triền đồi. Trèo mãi mới lên đến đỉnh, thật ngỡ ngàng khi trước mắt chúng tôi là cả một vùng đất bị san bằng, rộng, dài cứ tưởng chừng như bất tận, sự đại quy mô của công trình. Màu đất đỏ rực, phẳng lỳ tương phản hoàn toàn với khung cảnh Tây Nguyên vốn nhấp nhô, khúc khuỷu.

Cận cảnh một vùng đất bị san bằng
Trên vùng đất vừa được san bằng này, những đoàn xe nối đuôi nhau thực hiện nốt những công đoạn cuối, chờ ngày chính thức khởi công xây dựng nhà máy luyện Ocid Nhôm. Ở đây chỉ mới làm xong trụ sở công ty Nhân Cơ, những khu nhà ở cho chuyên gia Trung Quốc và các lán trại cho công nhân Việt Nam.

Nếu đúng như kế hoạch, thì cuối năm nay hoặc đầu năm sau nhà máy sẽ đi vào hoạt động,cho sản lượng 1,2 triệu tấn/ năm, và khi sản phẩm đầu tiên được cho ra đời, đó cũng là ngày đặt dấu chấm hết cho mảnh đất Nhân Cơ màu mỡ này. Kế đến, sẽ là cả Đắc Nông - nơi có lượng Bô-xit cao nhất bị đào bới tan hoang, kéo theo cả một Tây Nguyên chết chóc, và cả miền Nam phải gánh chịu hậu quả ô nhiễm khôn lường...

Chúng tôi cảm thấy rùng mình khi nghĩ đến điều đó, chúng tôi sợ nghĩ đến tương lai của các thế hệ sau, khi buộc phải gánh chịu những di họa từ thế hệ trước. Dưới chân chúng tôi là nơi dự tính làm hồ chứa bùn đỏ, thử tưởng tượng với nạn khai thác ồ ạt như hiện nay, liệu sau 10-15 năm nữa nó có còn đủ sức chịu đựng, bao bọc cho Tây Nguyên hay không ? Nếu xảy ra vỡ đập thì hậu quả không thể lường trước được. Thảm họa ấy còn kinh khủng hơn khi Đắc Nông với địa hình dốc, là thượng nguồn cùa 2 dòng sông chính Mê Kông và Đồng Nai... Cứ thế, "Quả bom bùn 20 triệu tấn" cứ treo lơ lửng trên đầu đất nước Việt Nam, chờ ngày phát nổ.

Những rãnh đất bị sói mòn gần nhà máy, sâu đến chục met, trượt chân xuống có thể gãy chân

Đứng như chết lặng một hồi lâu, chúng tôi quay trở lại con đường cũ. Nỗi ám ảnh về một Tây Nguyên khô hạn, chết chóc cứ bám theo suốt quãng đường còn lại, cho tới khi về đến nhà.

Chiều Tây Nguyên đìu hiu, vắng lặng. Bầu trời u uất nỗi buồn, xung quanh bốn bề núi non trùng điệp, xa xa những ngôi nhà leo lét ánh đèn ! Bữa cơm tối thân mật với người chủ nhà tốt bụng, lâu lâu có tiếng cười nói bật ra gượng gạo.

Đêm thứ hai ngủ lại Đắc Nông, ai cũng trằn trọc, bâng khuâng. Bất chợt anh bạn cười òa một cách thích thú, gửi cho mọi người xem tin nhắn SMS từ Sài Gòn, đại ý là ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu dừng ngay lập tức dự án Bô-Xit Tây Nguyên. Tiếng cười đùa, bình luận lại vang lên, xua đi nỗi lòng nặng trĩu, hóa ra tin Cá Tháng Tư. Cũng lạ thật, đa số người ta dùng ngày Cá Tháng Tư để vui đùa tếu táo, còn những người như chúng ta lại chọn ngày Cá Tháng Tư để nói lên tâm tư, nguyện vọng của mình.


Chúng tôi chìm dần vào trong giấc ngủ, trong đầu vẫn ám ảnh một màu đỏ của đất Tây Nguyên...

Đắc Nông, tháng 04/2009

Nhóm PV CLB Nhà Báo Tự do
tường trình từ Tây Nguyên

 

Quan điểm của Viện Nghiên cứu PT về Khai Thác Bauxite

Nhã Trân, phóng viên RFA-Bangkok 2009-04-06

Chủ trương của chính phủ Viễt Nam, chấp thuận cho Trung Quốc khai thác bauxite ở vùng Tây Nguyên, đang gây nhiều quan ngại cho các nhà trí thức và giới chuyên môn vì những hệ quả của việc đó.

Courtesy of MienTrung.com

 

Tây Nguyên là thượng nguồn của nhiều con sông. Sự ô nhiễm môi trường của con sông ở vùng đó sẽ lan xuống miền Trung, Đồng Nai, rồi miền Đông Nam Bộ.

	Phần âm thanh
	Tải xuống âm thanh
	Email bản tin này

Viện Nghiên cứu Phát triển IDS ở Hà Nội mới đây nêu lên quan điểm của mình qua trao đổi của Tiến sĩ Nguyễn Quang A với Nhã Trân.

Ô nhiễm nặng nề, kinh tế không có lợi

Ts Nguyễn Quang A:  Chúng tôi tin rằng khai thác một vùng quan trọng như vùng Tây Nguyên thì phải tính đến độ bền vững của sự phát triển.  Và, khai thác bauxite trong thời điểm này không có lợi.  Xét về mọi khía cạnh thì dự án này là một dự án không tốt.  Xét về mặt môi trường, dự án này có thể gây ô nhiễm môi trường rất là nặng nề.  Xét về mặt kinh tế thì dự án này không có lợi, không có hiệu quả kinh tế. 

Xét về mặt môi trường, dự án này có thể gây ô nhiễm môi trường rất là nặng nề.  Xét về mặt kinh tế thì dự án này không có lợi, không có hiệu quả kinh tế.

TS.Nguyễn Quang A 

Nhã Trân:  Thưa Ts, Viện Nghiên cứu Phát triển đã dựa trên những cơ sở nào mà có kết luận như vậy về vấn đề  khai thác bauxite ở Tây Nguyên?

Ts Nguyễn Quang A:  Chúng tôi tuy không nghiên cứu chi tiết dự án này nhưng các nhà nghiên cứu của IDS bằng cách này hoặc cách kia có tham gia vào khảo sát, nhất là anh Nguyễn Trung và anh Nguyên Ngọc.

Nhã Trân:  Vâng.  Trước hết Ts có thể cho biết ý kiến của Viện Nghiên cứu Phát triển về những tác hại đến môi trường trong việc khai thác bauxite ở vùng Tây Nguyên? 

Ts Nguyễn Quang A: Nói đến vấn đề môi trường thì khai thác bauxite ảnh hưởng đến môi trường vùng đó, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân vùng đó.  Đầu tiên là vấn đề nguồn nước.  Bản thân nước ở Tây Nguyên vốn lâu nay không phải là nhiều.  Thế mà bây giờ lại lấy nguồn nước đó để mà khai thác bauxite ! 

 Và một điều hết sức quan trọng là, đó là thượng nguồn, và là thượng nguồn của nhiều con sông.  Sự ô nhiễm môi trường của con sông ở vùng đó như vậy sẽ lan xuống các vùng quan trọng khác như là miền Trung, Đồng Nai, rồi miền Đông Nam Bộ. 

Bản thân nước ở Tây Nguyên vốn lâu nay không phải là nhiều.  Thế mà bây giờ lại lấy nguồn nước đó để mà khai thác bauxite !   Và một điều hết sức quan trọng là, đó là thượng nguồn, và là thượng nguồn của nhiều con sông.  Sự ô nhiễm môi trường của con sông ở vùng đó như vậy sẽ lan xuống các vùng quan trọng khác như là miền Trung, Đồng Nai, rồi miền Đông Nam Bộ.

TS.Nguyễn Quang A

Đó là vấn đề về nước.  Rồi tới vấn vấn đền bùn đỏ.   Vấn đề bùn đỏ thì xử lý như thế nào?  Theo chúng tôi biết thì cái cách xử lý bùn đỏ ở Tây Nguyên là một công nghệ môi sinh không phải là tốt.  Chất thải của bùn đỏ có thể gây nhiều ô nhiễm môi trường.  Rồi vùng Tây Nguyên có một mùa khô và một mùa mưa.  Trong thời gian mùa khô thì chất thải đó có thể gây ô nhiễm rất là lớn.  Và nếu mà không xử lý tốt thì cái bùn đỏ này có thể ảnh hưởng lớn đến môi trường.  

Nhã Trân:  Thế còn xét về mặt kinh tế, việc khai thác bauxite ở Tây Nguyên liệu có giá trị kinh tế mà chính phủ Việt Nam mong đợi?

Ts Nguyễn Quang A:

Về kinh tế thì chúng tôi không mong đợi. Khai thác bauxite từ dưới lòng đất rồi chế biến sơ sơ rồi mang bán thì chúng tôi nghĩ là không được giá. Rồi trong thời gian tới cũng không có đủ để mà làm nhôm.  Như vậy chỉ có thể bán được alumina.  Mà thị trường của alumina là một thị trường không phải là lớn, không phải là một thị trường tương đối là dồi dào, cho nên việc bán không dễ. 

Muốn chuyển alumina ra cảng để có thể xuất khẩu được thì cần phải mở rộng đường, hay là xây một cái tuyến đường sắt riêng cho việc này chẳng hạ. Đầu tư vào một tuyến đường sắt như thế,và chủ yếu chỉ để phục vụ cho việc khai thác bauxite thì quá tốn phí.

TS.Nguyễn Quang A

Mà cái giá trị mà alumina có thể bán được, cái giá trị gia tăng mà Việt Nam có thể đưa them thêm vào, không phải là lớn.  Về mặt kinh tế là thế. 

Nhưng mà còn có một cái khó hơn nữa, là từ vùng Tây Nguyên xuống đến cảng có một đọan rất là dài, hiện bây giờ đường đi tuy là có nhưng mà di chuyển thì rất là khó khăn.   Muốn chuyển alumina ra cảng để có thể xuất khẩu được thì cần phải mở rộng đường, hay là xây một cái tuyến đường sắt riêng cho việc này chẳng hạ. Đầu tư vào một tuyến đường sắt như thế,và chủ yếu chỉ để phục vụ cho việc khai thác bauxite thì quá tốn phí.

Bất lợi về an ninh chính trị

Nhã Trân:  Ngoài những hệ lụy về vấn đề môi trường cũng như cái giá trị thật sự về mặt kinh tế, việc khai thác bauxite ở Tây Nguyên hiện còn gây nên một mối quan ngại liên quan lãnh vực ngoại giao/chính trị/quân sự v.v... Viện Nghiên cứu Phát triển có ý kiến gì không trước những quan ngại này của công luận?

Ts Nguyễn Quang A:  Tôi nghĩ cái đấy cũng là một điểm chắc chắn cần lưu tâm bởi vì người ta lý giải là khai thác bauxite sẽ tạo ra công ăn việc làm cho bà con, v.v... và v.v... Nhưng mà thật sự nếu mà từ nguyên vật liệu, từ công nhân không có tay nghề gì cả, chỉ làm những việc rất là bình thường mà người ta cũng đưa từ nước ngoài vào thì đấy cũng là một điểm rất là đáng lưu ý. 

Nhưng mà thật sự nếu mà từ nguyên vật liệu, từ công nhân không có tay nghề gì cả, chỉ làm những việc rất là bình thường mà người ta cũng đưa từ nước ngoài vào thì đấy cũng là một điểm rất là đáng lưu ý.

TS.Nguyễn Quang A

 

Tôi nghĩ đó là mối quan tâm rất là lớn của dư luận ở VN và chúng tôi cũng chia sẻ những mối quan tâm đó về mặt an ninh quốc gia, về mặt chính trị và nhiều thứ khác nữa, tuy chúng tôi không đi sâu vào vấn đề này bởi vì chúng tôi không phải là những người chuyên môn về lãnh vực đó. 

Nhã Trân:  Thưa như vậy theo quan điểm của Viện Nghiên cứu Phát triển IDS, nếu dự án khai thác bauxite ở Tây Nguyên đã không có giá trị về mặt kinh tế mà lại có những tác hại nghiêm trọng như vậy đến môi trường đồng thời lại còn gây ra một số hệ lụy khác chẳng hạn như đến vấn đề an ninh quốc gia v.v... thì phải chăng khai thác bauxite là một điều lợi bất cập hại?

Ts Nguyễn Quang A:  Đúng như vậy.  Cái dự án bauxite nên dừng lại, hoặc nếu mà không thể dừng được vì những lý do này kia thì phải làm hạn chế ở cái qui mô thử nghiệm chứ không nên mở rộng ra nhiều.

Chính phủ nên làm sao để bảo tồn cái thiên nhiên, bảo tồn cái văn hoá của vùng Tây Nguyên.  Còn bản thân cái bauxite thì có thể để lại cho con cháu đời sau.  Có thể lúc đó công nghệ sẽ phát triển khác đi và có những giải pháp có thể xử lý được những vấn đề về môi trường, có thể mang lại được hiệu quả kinh tế cao hơn. 

Nếu mà làm như thế thì có trách nhiệm hơn với đời sau, với con cháu.

Khi bauxite được khai thác theo “quy trình lộn ngược”

Thiện Giao, phóng viên đài RFA 2009-04-05

Một báo cáo gần đây, do Liên Hiệp Các Hội Khoa Học và Kỹ Thuật Việt Nam thực hiện, nhận định là quá trình triển khai các nhà máy bauxite đầu tiên tại Việt Nam được tiến hành theo một “quy trình lộn ngược,” và việc các nhà máy “đều sử dụng công nghệ của 1 công ty Trung Quốc là điều đáng lo ngại.”

AFP PHOTO

Nhiều ý kiến lo ngại việc tiến hành dự án khai thác bô-xít có thể hủy hoại môi trường sống của vùng Tây Nguyên.

	Phần âm thanh
	Tải xuống âm thanh
	Email bản tin này

Biên tập viên Thiện Giao có thêm thông tin sau đây.

Các dự án bauxite đã và đang được tiến hành tại Tây Nguyên thiếu chiến lược, thiếu nghiên cứu, ảnh hưởng tai hại đến môi trường văn hóa, xã hội, và trong một số khía cạnh, vi phạm đến “luật của nhà nước Việt Nam về sử dụng lao động nước ngoài.”

VUSTA

Các ý kiến vừa đề cập được nêu trong bản báo cáo mà người đọc có thể tìm thấy trên Internet những ngày gần đây. Và báo cáo này được xem là của Liên Hiệp Các Hội Khoa Học và Kỹ Thuật Việt Nam, VUSTA,thực hiện với đề tài “Bước Đầu Tìm Hiểu Các Vấn Đề Xung Quanh Việc Triển Khai Các Dự Án Bauxite Tây Nguyên.”

Gần đây đã có hàng trăm công nhân Trung Quốc đến xây dựng nhà máy tại Tân Rai, Lâm Đồng. Và vào cao điểm sẽ là con số ngàn.

Bản báo cáo của VUSTA

Trong một lần phỏng vấn hồi cuối tháng Hai vừa qua, nhà văn Nguyên Ngọc đã cho chúng tôi biết, rằng vào thời điểm ấy, “VUSTA, một tổ chức rất lớn gồm hầu hết tất cả các hiệp hội về các ngành khoa học - kỹ thuật và cả khoa học xã hội, cũng đã vào cuộc để nghiên cứu.”

Cũng thời điểm ấy, trả lời phỏng vấn của đài chúng tôi, tiến sĩ Hồ Uy Liêm, Chủ Tịch VUSTA, cho biết, rằng “Liên Hiệp tư vấn cho chính phủ phương án phát triển bauxite có lợi nhất, cân bằng giữa môi trường và phát triển xã hội, cũng như bảo đảm quyền lợi của người dân tộc.”

“Thế thì hiện nay mục tiêu hoạt động của chúng tôi trong những tháng này, không những ở đây [Đắc Nông] mà cả ở Hà Nội và các địa phương. Có thể vài tháng nữa sẽ có ý kiến chính thức. Bây giờ tất nhiên cũng có một số ý kiến thống nhất rồi, nhưng chúng tôi phải chuẩn bị rất kỹ các số liệu. Định tính thì dễ, còn định lượng để đưa ra những số liệu, những con số cụ thể thì phải tính toán nghiêm chỉnh.”

Báo cáo của VUSTA

Bây giờ thì bản báo cáo sơ khởi đã hoàn tất, và các kết luận cho thấy các dự án bauxite theo “chủ trương lớn của Đảng và Nhà Nước” đang đi theo một “quy trình lộn ngược.”

Báo cáo viết rằng, “Quá trình triển khai tại các nhà máy đầu tiên được tiến hành theo một quy trình lộn ngược;” thiếu nghiên cứu, đánh giá cụ thể về hiệu quả kinh tế, tác động tiêu cực về văn hóa, xã hội, môi trường, và “thiếu hẳn sự chuẩn bị từ quy hoạch đến kế hoạch thực hiện…”

Bản báo cáo nêu ra 7 điểm “bất cập” trong quá trình lập quy hoạch và triển khai các dự án bauxite. Trong số này, có sự bất cập về kinh tế, “bán rẻ tài nguyên không thể tái tạo,” không thể giải thích được “vấn đề cơ sở hạ tầng,” có thể tái lập “hậu quả do sử dụng công nghệ Trung Quốc,” làm “mai một bản sắc văn hóa bản địa, phân tầng xã hội,” “đe dọa an ninh quốc phòng, toàn vẹn lãnh thổ,” nguy cơ thua lỗ nặng nề và “tạo gánh nặng cho quốc gia về sau.”

Đe dọa văn hóa Tây Nguyên

Chỉ xét riêng đến khía cạnh văn hóa, nhà văn Nguyên Ngọc, người có quá trình nghiên cứu lâu dài về văn hóa Tây Nguyên, từng nói, “Tây Nguyên hiện còn tồn tại dấu vết những nền văn hóa cổ xưa nhất của những dân tộc đã từng sống trên mảnh đất mà ngày nay gọi là mảnh đất Đông Dương.” Thế nhưng, khai thác bauxite Tây Nguyên chính là đe dọa trực tiếp nền tảng “không gian văn hóa cồng chiêng” độc đáo của địa phương này.

Nếu đấu thầu một cách minh bạch, đúng luật, và với tiêu chí là lợi ích tối đa lâu dài của đất nước, chứ không phải của chủ đầu tư, thì không thể có một nhà thầu Trung Quốc nào có thể thắng thầu trong bất cứ dự án bauxite nào.

Tiến Sĩ Nguyễn Thành Sơn

“Khi Tây Nguyên mất nền tảng của mình, văn hóa của họ sẽ tan. Một khi văn hóa tan đi, đặc biệt đối với dân tộc thiểu số là nơi văn hóa đối với họ vô cùng sâu sắc, xã hội sẽ không thể ổn định, thậm chí các dân tộc không thể tồn tại một cách bền vững.”

Nhà thầu TQ, công nhân TQ, công nghệ TQ

Bản báo cáo của VUSTA đưa ra một số nhận định đáng quan tâm. Chẳng hạn, “việc cả 2 nhà máy alumina đầu tiên của Việt Nam đều sử dụng công nghệ của 1 công ty Trung Quốc là điều đáng lo ngại.”

Thế nhưng, việc công ty CHALIECO của Trung Quốc được thắng thầu tại Việt Nam lại càng đáng quan tâm hơn. Báo cáo viết rằng, trường hợp nhà máy Tân Rai, Lâm Đồng, thì CHALIECO bỏ thầu giá thấp, sau khi thắng thầu lại yêu cầu tăng giá. Cụ thể, giá bỏ thầu để được chấp nhận là 352 triệu Mỹ kim, nhưng sau đó, phía Trung Quốc đàm phán yêu cầu tăng lên thành 466 triệu Mỹ kim. Và Tập Đoàn Than – Khoáng Sản Việt Nam, TKV, vẫn cứ chấp nhận.

Một bản báo cáo khác, do một cán bộ của chính TKV, là tiến sĩ Nguyễn Thành Sơn viết gởi một số lãnh đạo của Đảng cách đây ít lâu, có đoạn là ông khẳng định “nếu đấu thầu một cách minh bạch, đúng luật, và với tiêu chí là lợi ích tối đa lâu dài của đất nước, chứ không phải của chủ đầu tư, thì không thể có một nhà thầu Trung Quốc nào có thể thắng thầu trong bất cứ dự án bauxite nào.”

Bản báo cáo của VUSTA đưa ra một kết luận khá bất ngờ: với tình hình thị trường hiện nay, và với công suất của 2 nhà máy nằm trong dự án, “mỗi năm, tập đoàn TKV sẽ phải bù lỗ từ 60 đến 120 triệu Mỹ kim.”

Xét về mặt nhân công và lao động, bản báo cáo cho rằng “quá trình khai thác bauxite sẽ chiếm dụng một diện tích đất rất lớn nhưng hiệu quả tạo công ăn việc làm không cao.” Cụ thể, đối với sự án Tân Rai tại Lâm Đồng, thì “bình quân các dự án bauxite cần tới 2,5 ha đất để tạo ra 1 việc làm.”

Việc cả 2 nhà máy alumina đầu tiên của Việt Nam đều sử dụng công nghệ của 1 công ty Trung Quốc là điều đáng lo ngại.

Bản báo cáo của VUSTA

Thế nhưng, có một hiện tượng mâu thuẫn về mặt nhân công. Cũng theo báo cáo, “gần đây đã có hàng trăm công nhân Trung Quốc đến xây dựng nhà máy tại Tân Rai, Lâm Đồng. Và vào cao điểm sẽ là con số ngàn.”

Sự có mặt của công nhân Trung Quốc tại đây cũng đặt ra vấn đề: chính dự án của Nhà Nước đã “vi phạm luật của Nhà Nước Việt Nam trong việc sử dụng lao động nước ngoài.”

Báo cáo cho biết, sự có mặt của công nhân Trung Quốc “ảnh hưởng nặng nề công ăn việc làm của cư dân tại chỗ.” Và “cũng không thể quản lý được hoạt động của công nhân Trung Quốc vào làm việc theo visa du lịch ở đó, là điều có thể ảnh hưởng trực tiếp tới an ninh địa phương.” Và một trong bốn kiến nghị mà báo cáo của VUSTA đưa ra là phải xem an ninh quốc gia như là một tiêu chí quan trọng nhất cần phải tôn trọng.